بررسی وضعیت دسترسی به مراکز خدمات رسانی درمانی بارویکرد عدالت فضایی مطالعه موردی: منطقه 7 تهران

زمینه و هدف: یک جامعه زمانی پایدار خواهد بود که نیازهای اساسی تمام شهروندان آن برآورده شود. از طرفی جمعیت رو به افزایش نواحی شهری، تقاضا نسبت به خدمات عمومی مخصوصا0 خدمات درمانی را افزایش داده است. امروزه موضوع عدالت فضایی مفهومی است که سطح و میزان دسترسی ساکنین به خدمات را بر مبنای آن محاسبه می کنند. تحقیق حاضر با هدف تحلیل میزان تحقق عدالت فضایی در دسترسی به مراکز خدمات درمانی منطقه 7 شهر تهران بر مبنای معیار نیاز صورت گرفته است.روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع کاربردی است و از نظر مکانی منطقه 7 شهر تهران را شامل می شود. به منظور سنجش الگوی توزیع مراکز درمانی از روش نزدیکترین فاصله همسایگی و همچنین از معیار نیاز (گروه های سنی مستعد استفاده از خدمات درمانی، ضریب بیکاری و تراکم جمعیت) به منظور محاسبه دسترسی به خدمات استفاده شده است. این تحقیق بر پایه پایگاه داده مکانی و نرم افزار Arc Gis 10.2.2 صورت پذیرفته است.یافته ها: نتایج حاصله نشان داد، میزان دسترسی به خدمات درمانی از نظر فاصله بلوکهای ساختمانی و همچنین جمعیت تحت پوشش کاملا0 متفاوت است و تنها 9 درصد جمعیت منطقه در فاصله استاندارد از بیمارستانها و 25 درصد در فاصله استاندارد از درمانگاه ها قرار گرفتهاند. نسبت میانگین نزدیکترین همسایگی به ترتیب در الگوی پراکنش فضایی بیمارستانها، درمانگاه ها و داروخانه ها 0/95، 1/15 و 1/34 محاسبه شد که نشان داد، بیمارستانها و درمانگاه ها دارای الگوی تصادفی و داروخانه ها دارای الگوی پراکنده (منظم) هستند. اما در خصوص توزیع داروخانه ها که شرایط به ظاهر مناسب تر است، نتایج نشان داد زمانی که در سنجش عدالت فضایی، معیار نیاز دخالت داده می شود، از کل جمعیت تنها حدود 13 درصدکاملا0 برخوردار و 39 درصد از لحاظ دسترسی به داروخانه ها غیر برخوردار هستند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش می توان از طریق ایجاد مراکز ارایه مراقبتهای سلامت و همچنین ارایه مجوز جهت تاسیس داروخانه به ترتیب در مناطق نابرخوردار و کمتر برخوردار دسترسی جمعیت منطقه مورد مطالعه به خدمات درمانی را عادلانه تر کرد.

کلیدواژه ها:

عدالت فضایی ، مرکز درمانی ، دسترسی