فیزیوگرافی و زمین ریخت شناسی حوضه آبریز سد تبارک واقع در شمال قوچان و تاثیر آن بر نوع رسوبات

حوضه آبریز سد تبارک یکی از اصلی­ترین حوضه­های تامین آب رودخانه اترک بوده، که در شمال شهرستان قوچان واقع شده است. از نظر زمین­شناسی، حوضه تبارک جزء حوضه رسوبی کپه­داغ محسوب می­گردد. مرز حوضه را رشته کوه­های الله­اکبر و تاقدیس زوباران تعیین می­کنند. این حوضه به دو زیر حوضه زیرآبه و یدک تقسیم می­گردد. به طور معمول، به دلیل وجود انواع واحدهای سنگی، و تاثیر رخدادهای تکتونیکی، دو منطقه با حالت دشت در زیرحوضه زیرآبه و یک منطقه کوهستانی در زیر حوضه یدک شکل گرفته­اند. بر اساس خصوصیات فیزیوگرافی، حوضه تبارک یک حوضه متوسط و کشیده محسوب می­گردد. ارتفاع میانگین این حوضه 96/1884 متر، و میانگین شیب آن حدود 23 درصد است. به علاوه، حدود 50 درصد از سطح حوضه شیبی بین 20 تا 40 درجه دارد. بنابراین حوضه سد تبارک جزء حوضه­های پرشیب منطقه به شمار می­آید. در حوضه سد تبارک پدیده­های مختلف زمین­ریخت­شناسی همانند خندق، فرسایش شیاری، واریزه، مخروط­افکنه و زمین لغزش شناسایی شده­اند. علاوه بر این، بطور عمده تنوع سنگ­شناسی باعث تشکیل طرح­های زهکشی به شکل دندریتی و داربستی شده است. رخساره­های رسوبی شناسایی شده شامل رخساره­های گراولی (Gcm, Gmm)، ماسه­ای (Sm) و گلی (Fl, Fr, Fm) می­باشد، که نتیجه تاثیر عوامل فیزیوگرافی، زمین­ریخت­شناسی و سنگ­شناسی منطقه مورد مطالعه است.

کلیدواژه ها:

فیزیوگرافی ، زمین ریخت شناسی ، قوچان ، رخساره های رسوبی