مشکل محاسبه درفایده گرایی: نقدوبررسی نظریه جی.جی.سی اسمارت

فلسفه اخلاق شامل سه حوزه ی فرااخلاق اخلاق هنجاری واخلاق کاربردی است فایده گرایی یکی ازدیدگاه های مهم مطرح درحوزه ی اخلاق هنجاری است که معیار درستی اعمال انسان را برسود و زبیان پیامدهای آ« و یابه عبارتی برمیزان خوشبختی ایجادشده برای همه ی افرادی که تحت تاثیر آن فعل قراردارند مبتنی می سازد فایده گران خود به دوگروه عمل محور و قاعده محور تقسیم میشوند دسته نخست به میزان خیریاخوشبختی ای که هرعمل دریک موقعیت خاص ایجادمیکند توجه کرده و گروه دیگر به میزان خیر یاخوشبختی که یک اصل یاقاعده به همراه دارد نظر دارند جی جی سی اسمارت یک پراگماتیست وحامی فایده گرایی عمل محور است دراین نوشتار کوشیده ایم که پس ازباین اصول موردقبول فایده گرایان برخی ازاشکالات مطرح شده به مساله محاسبه ی پیامدهای اعمال را مورد بررسی قرارداده و پاسخ های ارایه شده ازسوی اسمارت به آنها را بیان کنیم اسمارت برای پاسخ گویی به این انتقادات به جای محاسبه ی پیامدها ازمقایسه ی دووضعیت کلی سخن به میان می اورد و با این کار صورت مساله را پاک می کند وی می کوشد تاباتمایز میان دو نوع محاسبه یعنی محاسبه ی پیامدهای یک عمل و ارزیابی و محاسبه ی اعمال ممکن پیشرو و همچنین باتوسل به مثال امواج آبگیر و نیزتوسل به قواعدسرانگشتی برای مواردی که ضرورت توسل به قواعد احساس میشود به کلیه ی انتقادات وارد شده برمحاسبه درفایده گرایی پاسخ دهد

کلیدواژه ها:

اسمارت ، فایده گرایی ، عمل محور ، قاعده محور ، وضعیت کلی ، قواعدسرانگشتی