حکومت در اندیشه سیاسی مهدی بازرگان

حکومت در اندیشه سیاسی بازرگان قراینی از مبانی دینی و فکری اندیشه او و متاثر از تحولات حوزه اجتماعی و سیاسی دورانش بوده است. در بررسی آراء و اندیشه های بازرگان به دو نوع حکومت: دموکراسی مبتنی بر دین و دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی برمی خوریم که در عین دارابودن اشتراکات فراوان، تفاوت هایی هم با یکدیگر دارند. بازرگان در چارچوب ایدیولوژی اسلامی و متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی دهه های 40 و 50 حکومت دموکراسی دینی خود را که تلفیقی از عناصر و اصول دینی و دموکراتیک از قبیل آزادی، تقوا، عدالت، اطاعت از حاکم منتخب مردم، مشارکت و مشورت با مردم، رای اکثریت، تساهل و اقتصاد اسلامی ....را-صرف نظر از سازگاری یا عدم سازگاری عناصر دینی و دموکراتیک طراحی می کند - بازرگان به دموکراسی مبتنی بر قانون عقیده راسخ و دایمی دارد اما در آثار متاخرش بعد از انقلاب، چنین حکومتی نمود بیشتری دارد. در این حکومت از محدوده دخالت دین در سیاست کاسته شده است و حکومت را امری بشری عقلانی درز می کند. عناصری چون: آزادی های مدنی، مساوات و برابری اوباما اقتصاد آزاد و رقابتی، کوچک سازی دولت، تفکیک قوا، تساهل و تسامح، رای اکثریت بر تمرکززدایی در آن برجستگی بیشتری دارد. تاثیرپذیری از آموزه های دینی در این نوع حکومت نیز مشهود است.

کلیدواژه ها:

حکومت ، بازرگان ، دموکراسی ، دموکراسی مبتنی بر دین ، دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی