جستجوی دیزاین در سنت خوش نویسی فارسی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 292

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PYKR-7-13_003

تاریخ نمایه سازی: 4 تیر 1398

چکیده مقاله:

مفهوم دیزاین به عنوان یک شیوه ویژه از حل مسئله، در هنرهای کاربردی و فعالیت­ های تولیدی و خلاقانه انسانی کاربرد دارد این مفهوم که از یک صد سال گذشته به ­صورت جدی مطرح بوده در دوره مدرن به بخش مهمی از پروسه تولید محصول تبدیل شده است. نوشتار نیز به­عنوان یک دستگاه ارتباطی عنصری کاربردی است. سنت نوشتار فارسی نیز بنا به ماهیت کاربردی خود به­ عنوان یک رسانه، در ثبت و انتقال پیام و شکل خود با مسائل گوناگونی روبه­ رو است. بسیاری از این مسائل تنها از طریق دیزاین قابل چاره­ جویی هستند. سنت غنی نوشتار و خوش­نویسی فارسی به­ عنوان یک سیستم نوشتاری پر قاعده و منضبط می ­تواند محلی برای جستجوی نمونه های کهن و کمتر دیده شده پروسه دیزاین باشد. هدف این پژوهش جستجو و کنکاش در سنت غنی و قانون­مند نوشتار فارسی، با نگاهی امروزی و کشف ارزش های پیدا و پنهان آن به منظور آگاهی مخاطبین این حوزه کاری است. جستجو و نمایش مفاهیمی امروزی مانند دیزاین در سنت نوشتاری کهن می­ تواند در غنای هرچه بیشتر این میراث ارزش­مند موثر باشد و نمونه­ های بومی از دیزاین را به فعالان حیطه هنر نوشتار فارسی و طراحی گرافیک ایرانی معرفی کند. این پژوهش با بررسی دو مولفه طراحی سیستم تقسیم بندی حرکات حروف و طراحی واحد اندازه­ گیری در خوش ­نویسی از منظر دیزاین به این پرسش ­ها پاسخ می ­دهد:آیا می ­توان نمونه ­هایی از دیزاین را در سنت کهن خوش­ نویسی یافت آن نمونه­ ها چیست و نمایش دیزاین در آن­ ها چگونه است پژوهش حاضر کیفی است که با تحلیل شواهد بصری خوش ­نویسی فارسی ومطابقت آن­ ها با اصول دیزاین نتایج خود را ارئه می­ کند، منابع این پژوهش نیز کتابخانه ­ای است. یافته­ های این مقاله نشان می ­دهد که در میان اجزاء گوناگون و گسترده نظام بزرگ خطاطی و خوش­ نویسی، دو نمونه درخشان ابداع نظام تقسیم­ بندی شکلی حروف در خوش ­نویسی و تدوین نظام اندازه­ گیری در روش­ نویسی به­ وضوح با ساز و کار و پروسه دیزاین (وتعریف امروزی آن) مطابقت دارند. در هر دو نمونه مورد اشاره مصادیق روشنی از مسئله، چون دیدن جوانب گوناگون، پاسخ­ دهی خلاقانه و واجد ارزش های افزوده، مانند کارایی یا برآورده کردن همه نیازهای مسئله در عین ایجاز و سادگی به ­وضوح نمایان است.

نویسندگان

محمدرضا زنده دل

هیات علمی گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ایرانی، عبدالمحمد(1363)، پیدایش خط و خطاطان، تهران: فرهنگ سرای یساولی ...
  • بورژا، دو موزوتا(1388)، دیزاین و مدیریت آن، ترجمه نژده هوانسیان، ...
  • پاتر، نورمن(1394)، طراح کیست، مترجم شیوا نوروزی، تهران: موسسه فرهنگی ...
  • پاکباز، روئین(1396)، دایره المعارف هنر تهران: فرهنگ معاصر ...
  • روانجو، احمد(1394)، آموزش خوشنویسی، به مثابه نسخه کامل آموزش سنتی ...
  • شیرچی، اسرافیل(1393)، خوشنویسی:گذری بر تاریخچه و قواعد خط، تهران: شهرداری ...
  • فیلیپس، پیترل(1394)، دیزاین بریف، تفهیم نامه طراحی، ترجمه سلمان یافت ...
  • فضائلی، حبیب الله(1390)، اطلس خط، تهران: سروش ...
  • قلیچ خانی، حمید رضا(1390)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات خوشنویسی، تهران: ...
  • مثقالی، فرشید(1394)، مقدمه­ای بر گرافیک دیزاین، تهران: موسسه فرهنگی چاپ ...
  • مثقالی، فرشید(1390)، تایپوگرافی، تهران: موسسه فرهنگی چاپ و نشر نظر ...
  • کرایک، جیمز و دیگران(1397)، سی قرن طراحی گرافیک، ترجمه ملک ...
  • هاشم، محمد(1394)، قواعد الخط العربی، تهران: یساولی ...
  • نمایش کامل مراجع