تحلیل، مقایسه و نقد دیدگاه مفسران درباره سنت تغییر ( ذیل آیه 11 سوره رعد)

به سنت تغییر در آیه P... ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم...O اشاره شده است و در دوران معاصر، همواره مورد توجه مفسران اجتماعی نیز بوده است. این نوشتار بر آن است تا با روش توصیفی تحلیلی ضمن تبیین دقیق سنت تغییر بر اساس آیه 11 سوره رعد، به مقایسه دیدگاه مفسران اجتماعی بپردازد. بررسی دیدگاه ها نشان می دهد تعریف و تبیین دقیق سنت تغییر مبتنی بر تفسیری است که درباره ما ی موصوله ارائه می شود. در این زمینه، دو دیدگاه هست: اول آنکه ما ی موصوله اول به نعمت و ما ی موصوله دوم به معاصی بازمی گردد. در نتیجه، سنت تغییر، تبدیل از وضعیت مطلوب به نامطلوب معنا می شود. در دیدگاه دوم، ما ی موصوله اول به نعمت و نقمت و ما ی موصوله دوم به معاصی و بازگشت از معاصی معنا می شود. در نتیجه، سنت تغییر به تبدیل از وضعیت مطلوب به نامطلوب و برعکس معنا می گردد. از این رو، در تبیین آیه، گروه اول این آیه را با آیه 53 انفال قید زده اند و معنای خاصی ارائه داده اند، ولی گروه دوم معنای عام و فراسیاقی از آیه ارائه داده اند. نتایج نشان می دهد دیدگاه و رویکرد دوم دقیق تر است؛ زیرا در برداشت فراسیاقی از آیه، ثمرات مهمی دریافتنی است؛ از جمله: کشف قوانین اجتماعی از قرآن، طرح سوال و ارائه پاسخ های قرآنی، ارجاع جامعه به خویش به سبب ناملایمات اجتماعی و مشاهده نمونه های عملی.

کلیدواژه ها:

سنت های الهی ، سنت تغییر ، آیه 11 سوره رعد ، مفسران اجتماعی