تجلی صور خیال در صحیفه سجادیه، زیباترین اثر دعایی شیعه

خیال، روح وجان مایه ادبیات و عرصه تجلی آن، عناصر علم بیان از جمله تشبیه، استعاره، مجاز و کنایهاست. صحیفه سجادیه امام سجاد (ع) به رغم غرض و هدف خاص مترتب بر آن، با برخورداری از سبکمخصوص به خود، اثری ادبی نیز به شمار می آید. اما این که تا چه میزان از این مهمترین جان مایه ادبیعنی خیال بهره گرفته، مسأله ای است که این مقاله به آن پرداخته و در پی پاسخ به این پرسش است که:در صحیفه سجادیه، چه عناصری از علم بیان که جلوه گاه خیال پردازی در متون ادبی است به کار رفتهو تا چه حد این عناصر، خیال پردازی را که قوام بخش ادبیات متن شمرده می شود، متبلور ساخته است؟به این منظور با ارائه تعاریف مختصر از عناصر تشکیل دهنده دانش بیان و با تحلیل متن صحیفه و ارائهشواهدی چند معلوم ساخته ایم که امام سجاد (ع) در صحیفه خویش از تشبیه و کنایه و مجاز و استعاره بهشیوه ای بسیار ظریف و زیبا بهره برده و مضامین را با ترکیباتی روح نواز بیان کرده است. به علاو ه از میانانواع سه گانه خیال (ساده، آفریننده، بالدار)، خیال ساده یا همان «التصویر البیانی» بیشتر از سایر آرایه ها در صحیفه امام سجاد (ع) آشکار و نمایان است.

کلیدواژه ها:

صحیفه سجادیه ، دعا ، صور خیال ، تشبیه ، مجاز ، استعاره ، کنایه