علل جمعیت پذیری روستاهای حریم مادرشهرها با استفاده از تحلیل عاملی (مطالعه موردی: قلعه خیابان مشهد)

هدف: جهان در حال تحول است و عرصه های روستایی نیز از این اصل مستثنا نیستند. یکی از جنبه های تحول در روستاها، تغییر در ساختارجمعیتی و جمعیت پذیری روستاهای پیرامون مراکز شهری بزرگ، کلانشهرها و مادرشهرهای منطقه ای است. با وجه به این که روستاهایپیرامونی، به عنوان عرصه ای تکمیلی، در نهایت به محدوده شهر می پیوندند، علل جمعیت پذیری و ماندگاری جمعیت آنها، برای برنامه ریزی و کنترل تغییرات صورت گرفته، ضروری می باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی علل جمعیت پذیری روستای قلعه خیابان شهرک باهنر در حیمکلانشهر مشهد انجام گردید. روش: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و اسنادی صورت گرفته است. به منظور تحلیل داده های پرسشنامه ای از نرم افزار SPSS و به منظور ترسیم نقشه از ARC GIS استفاده گردید. در تحقیق حاضر نظر 149 سرپرست خانوار مهاجر به قلعه خیابان در مورد 22 علت شناسایی شده جمعیت پذیری قلعه خیابان مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که در روش تحلیل عاملی از ترکیب 22 متغیر اولیه، هشت عامل شناسایی شده که 89/68 درصد از واریانس علل جمعیت پذیری قلعه خیابان را تفسیر می کند. از بین هشت عمل شناسایی شده، اولین و مهم ترین عامل مسکن ارزان قیمت در حد استطاعت بوده که حدود 21.24 درصد از واریانس را تبیین می نماید. این امر نشانگر اهمیت عامل اول نسبت به عامل های بعدی است. عامل دوم و سوم به ترتیب مربوط به مسایل اقتصادی و اشتغال با 18.6 و عامل موقعیت مکانی و دسترسی با 14.6 درصد کل واریانس است. راهکارهای عملی: روستاهای واقع نواحی پیراشهری نسبتا به عنوان فضاهای در حال گذار، بیشترین زمینه های اثرپذیری و اثرگذاری بر شهر را دارند. لذا شناسایی علل جمعیت پذیری آنها می تواند در جهت ساماندهی این فضاهای سکونتی موثر واقع گردد. اصالت و ارزش: نوآوری مقاله در بررسی انگیزه مهاجرین به سکونتگاه های پیراشهری در چند عامل کلی تر می باشد.کلیدواژهها: جمعیتپذیری، روستاهای

کلیدواژه ها:

جمعیت پذیری ، روستاهای حریم ، مادرشهر مشهد ، روش تحلیل عاملی