پایش و روندیابی تغییرات کاربری اراضی حوضه ابرکوه با استفاده از تصاویر ماهواره ای 2014 - 1976

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 580

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SEPEHR-25-97_010

تاریخ نمایه سازی: 28 شهریور 1395

چکیده مقاله:

بدلیل افزایش تغییرات مخرب کاربری اراضی که عمدتاً بوسیله فعالیت های انسانی انجام می گیرد، کشف و بارزسازی تغییرات و ارزیابی اثرات زیست محیطی آنها جهت برنامه ریزی و مدیریت آتی منابع ضروری است. بنابراین هدف از این پژوهش، پایشو روندیابی تغییرات کاربری اراضی حوضه ی کویر ابرکوه در بازه زمانی 38 ساله ) 2014 - 1976 ( به منظور ارزیابی و مدیریت مسائل زیست محیطی از قبیل فشار انسان بر زمین بدون لحاظ نمودن ظرفیت تحمل، و بررسی روند تغییرات مساحتی کاربری ها در جهت شناخت مناطق دارای تنش محیطی می باشد. در این راستا از داده های تصاویر ماهواره ای لندست، سنجنده های MSS2000( +ETM ،)1990( TM ،)1976( و 2006 ( و 2014( OLI (؛ و تکنیک های دورسنجی نظیر طبقه بندی نظارتی و ارزیابی دقت پس از طبقه بندی برای شناسایی نوع کاربر یها، و اعمال توابع تحلیل مؤلفه مبنا، تسلدکپ و تفاضل تصاویر برای پایش تغییرات استفاده شده است. نتایج طبقه بندی حاکی از بارزسازی هفت نوع کاربری شامل اراضی شهری، زراعی، بایر، صخره ای،مرتعی، جلگه رسی و کویر م یباشد که سال 2014 با مقادیر ضریب کاپا 18 / 82 درصد و دقت کل 76 / 0 بالاترین دقت را دارد. نتایج روندیابی تغییرات کاربری ها بیانگر سیر صعودی سطح اراضی مرتعی ) 65 / 5 %(، صخره ای ) 52 / 2 %(، بایر ) 63 / 3 %( و کشاورزی ) 04 / 1 %(، و سیر نزولی مساحت اراضی شهری ) 33 / 4 %(، جلگه رسی ) 89 / 6 %( و کویر ) 03 / 6 %( می باشد. ازمنظر توابع تحلیل مؤلفه مبنا و تسلدکپ، به ترتیب 748 / 1 % ) 4912 / 306 کیلومترمربع( و 989 / 3 % ) 961 / 699 کیلومترمربع( از سطح منطقه مطالعاتی با تغییرات افزایشی کاربری روبرو بوده، و در مجموع روند کلی تغییرات طبقات افزایشی، صعودی است. بیشترین تغییرات کاربری از نوع مخرب و ویرانگر بوده و از لحاظ فضایی منطبق بر محدوده اطراف مراکز تجمع انسانی مانند شهرهای ابرکوه و مهردشت می باشد. بدیهی است که در اثر تداوم این روند، حوضه ابرکوه در آینده ای نزدیک، تبدیل به یک اکوسیستم غیرفعال مرده می گردد که فاقد هر گونه پتانسیل تولید اکولوژیک و بیولوژیک است.

نویسندگان

سیدحجت موسوی

استادیار،گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکدهمنابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران

ابوالفضل رنجبر

دانشیار، گروه مهندسی علوم بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران

مهدی حاصلی

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی علوم بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران