انسجام و هدفمندی سوره های قرآن

در تقسیمات قرآنی، سوره بیشترین اهمیت را دارد؛ زیرا خداوند تمام انسان ها را برای آوردن یک سوره به مبارزه دعوت کرده، ولی درباره ی حدی کمتر از سوره، ادعای عجز نشده است. تقسیم قرآن به سوره خاستگاه بشری ندارد، بلکه پیامبر (ص) مطابق اقراء خداوند و دستور فرشته ی وحی، نزول هر بسمله ای را آغاز فصلی جدید در وحی تلقی می کرد و معاصران نزول، مخصوصا کاتبان وحی، با این امر آشنا بوده اند. این پرسش وجود دارد که سوره چه ویژگی دارد که خداوند برای تحدی با مخالفان، آوردن آن را مطالبه کرده است ! چرا یک یا چند آیه می تواند کلام بشر باشد، ولی آوردن سوره، حتی اگر مانند سوره ی کوثر تنها سه آیه باشد، از توان بشر خارج است آیا چینش آیات درون سوره ها حکیمانه و برای غرض خاصی است اگر پاسخ به این سوال مثبت است، حکمت قرار گرفتن مجموعه ای از آیات در ساختاری به نام سوره چیست چرا تقسیم بندی کل آیات قرآن به 114 سوره، موضوع محور و مطابق با اسلوب متداول کتب علمی نیست به عنوان مثال، چرا ابتدا سوره های اعتقادی با موضوع، نبوت، معاد و ... جدا از قصص و احکام و سایر موضوعات مطرح نگردیده است این مقاله با روش توصیفی در صدد پاسخ بهه این سوالات است. هر سوره مشتمل بر حکمتی الهی است که انسان را در مسیر کمال هدایت می کند. امکان ندارد سوره حکمتی داشته باشد، اما آیات آن در راستای تحقق آن حکمت نقشی ایفا نکنند. لذا سوره مجموعهای هدفمند و منسجم است. خداوند با شناختی که از انسان، استعدادها و نیازهای وی دارد، برنامه ای کامل برای سعادت او ارایه داده است. لذا سخن او مخاطب محور و هدایتی است که بشر با علم محدودش نسبت به خویش و خدا و طریق رسیدن به او، هرگز توان آوردن چنین چیزی را ندارد.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، سوره ، هدفمندی ، هماهنگی و انسجام ، بیان هدایتی