تاملی در شرایط قاضی بر اساس آیات قرآن کریم و روایات باب قضاء کتاب شریف کافی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 496

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SERAJ-8-27_002

تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1398

چکیده مقاله:

در این پژوهش، شرایط لازم از نظر ایمان، تقوا، علم و اجتهاد قاضی برای نشستن بر مسند قضاوت در حکومت اسلامی، با استفاده از آیات قرآن کریم و روایت معصومان(ع) که در کتاب کافی بازتاب یافته، تبیین شده است. بر اساس آیات قرآن کریم، تحقق چهار ویژگی مهم ایمان ، علم ، عدالت و تقوا برای یک قاضی ضروری است. از میان این ویژگی ها، علم قاضی مورد توجه فقها بوده است و دو دیدگاه لزوم اجتهاد و عدم لزوم آن طرح شده است. طرفداران دیدگاه نخست، به روایت عمربن حنظله و گروه دیگر به روایت ابوخدیجه استناد می کنند. با توجه به توصیه اکید دین اسلام نسبت به جان، مال و ناموس مردم، احتیاط حکم می کند که شرط اجتهاد را در قاضی لازم بدانیم. از سوی دیگر، می توان تفصیل ویژگی های قاضی در قرآن کریم را در روایات معصومان(ع) جست که لزوم رعایت مساوات، حتی در نوع نگاه قاضی به دو سوی نزاع از این جمله است. این پژوهش در روش گردآوری مطالب، کتابخانه ای است و در نحوه استناد داده ها، از شیوه اسنادی پیروی می کند و روش آن در تجزیه و تحلیل مطالب و محتوا، از نوع توصیفی تحلیلی است.

نویسندگان

محمد حسین بیات

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

حسام امامی دانالو

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن درید، محمد بن حسن. (بی تا). جمهرهاللغه. ج 2. ...
  • ابن عباد، اسماعیل بن صاحب. (بی تا). المحیط فی اللغه. ...
  • ابن فارس، احمد. (بی تا). معجم مقاییس اللغه. به تحقیق ...
  • ادیبی مهر، محمد، مرتضی کشاورزی ولدانی و رشیده آقایی دینانی. ...
  • ازهری، محمد بن احمد. (بی تا). تهذیب اللغه. ج 9. ...
  • اسدی، لیلا. (1381). اشتباه قاضی و نحوه جبران خسارت . ...
  • اصفهانی، محمدبن حسن. (بی تا). کشف اللئام. ج 10. قم: ...
  • بلخی، مقاتل بن سلیمان. (1423ق.). تفسیر مقاتل بن سلیمان. تحقیق ...
  • بهرامی خوشکار، محمد. (1391). قضاوت غیرمجتهد در فقه امامیه با ... [مقاله ژورنالی]
  • حائری یزدی، محمدحسن. (1380). قضاوت مقلد و مجتهد متجزی .نشریه ...
  • حلبی، ابن زهره حمزه بن علی. (1417ق.). غنیه النزوع الی ...
  • حلی، ابن ادریس. (1410ق.). السرائر. ج 2، چ 2. قم: ...
  • حلی، حسن بن یوسف. (1389). ایضاح الفوائد. ج 4، چ ...
  • . (1422ق.). تحریر الاحکام. ج 5. چ 1. قم: اعتماد. ...
  • . (1418ق.). قواعد الاحکام. ج 3. چ 1. قم: موسسه ...
  • خراسانی سبزواری، محمدباقر. (1423ق.). کفایه الاحکام. ج 2. چ 1. ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (1413ق.). معجم رجال الحدیث. ج 9 و ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (بی تا). مفردات الفاظ القرآن. ...
  • رشتی، حبیب الله. (1410ق.). کتاب القضاء. ج 1. قم: دارالقرآن ...
  • زمخشری، جارالله محمود. (1386). مقدمه الادب. ج 1. چ 1. ...
  • سبحانی، جعفر. (بی تا). سلسلهالمسائلالعقائدیه. ج 8. بی جا. ...
  • . (1376). نظام القضاء و الشهاده. چ 1. قم: موسسه ...
  • طباطبائی، سید علی. (1422ق.). ریاض المسائل. ج 13. چ 1. ...
  • طباطبائی، سید محمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. ج 5. ...
  • طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم. (1423ق.). العروهالوثقی. ج 6. چ 1. ...
  • طرابلسی، عبدالعزیزبن البراج. (1406ق.). المهذب. ج 2. قم: موسسه النشر ...
  • طریحی، فخرالدین. (بی تا). مجمع البحرین. ج 5. بی جا: ...
  • طوسی، ابن حمزه. (1408ق.). الوسیله. چ 1. قم: منشورات مکتبه ...
  • طوسی، محمد بن حسن. (1417ق.). الفهرست. تحقیق جواد قیومی. چ ...
  • . (بی تا). النهایه. قم: انتشارات قدس محمدی. ...
  • عاملی، زین الدین بن علی. (1410ق.). شرح اللمعه. ج 3. ...
  • . (1418ق.). مسالک الافهام. ج 13. چ 1. قم: موسسه ...
  • علی مرادی، امان الله و سیدجلال الدین آل طه مکی. ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. (بی تا). کتاب العین. ج 5 ...
  • فقعانی، ابن طی. (1418ق.). الدرالمنضود فی معرفه صیغ النیات والایقاعات ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن. (1406ق.). الوافی. ج 16. چ 1. ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب. (1407ق.). الکافی. تحقیق علی اکبر غفاری و ...
  • گلپایگانی، محمدرضا. (1401ق.).کتابالقضاء. ج 1. قم: مطبعه الخیام. ...
  • گلی، جعفربن حسن. (1409ق.). شرایع الاسلام. ج 4. چ 2. ...
  • . (1410ق.). المختصرالنافع. چ 3. تهران: قسم الدراسات الاسلامیه فی ...
  • مجلسی، محمدباقر. (1404ق.). مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول. ...
  • مفید، محمدبن محمد. (1413ق.). المقنعه. چ 1. قم: کنگره جهانی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1374). تفسیر نمونه. ج 23. ...
  • مکی عاملی، محمد بن جمال الدین. (1414ق.). الدروس. ج 2. ...
  • منتظری، حسینعلی. (1370). مبانی فقهی حکومت اسلامی. ترجمه محمود صلواتی. ...
  • الموسوی الاردبیلی، سید عبدالکریم. (1408ق.). فقه القضاء. چ 1. قم: ...
  • الموسوی الخمینی، سید روح الله. (1390).  تحریر الوسیله. ج 2. ...
  • . (بی تا). الرسائل. ج 2. قم: موسسه اسماعیلیان. ...
  • مومن، محمد. (1378). اعتبار علم قاضی در دعاوی . پژوهش ...
  • نجاشی، احمد بن علی. (1365). فهرست اسماء مصنفی الشیعه (رجال ...
  • یوسفی آبی، حسن بن ابی طالب. (1410ق.). کشف الرموز. ج ...
  • http://www.rezaeefar.ir/civil-procedure; 1394/04/01. ...
  • نمایش کامل مراجع