بررسی تطبیقی- مقایسه ای ارتباط مضامین حقیقت و زیبایی فلسفی- عرفانی در آثار پروین اعتصامی و امیلی دیکنسون از گذرگاه منظر ملاصدرا

مبنا و زمینه ساز نگارش این مقاله چالش های اندیشه انسان مدرن در ادراک محیط خود و برداشت او از پدیده ها است. در حقیقت دنیایی که انسان اکنون با آن روبه رو است، رویایی رویی با گوناگونی ها است. این در حالیست که ادراک انسان در هر لحظه نسبت به شناخت صحیح از هستی دستخوش نابسامانی و دگرگونی است. در خصوص مسایل و مباحث مربوط به ادراک و دریافت انسان از هستی، به نظریه ها و مکاتب بسیاری در علوم مختلف بحث و بررسی انجام داده اند. مقاله حاضر بررسی مضامین حقیقت و زیبایی از گذرگاه منظر ملاصدرا، در اشعار پروین اعتصامی (1285-1320) و امیلی دیکنسون (1830-1886) است. این مقاله برآن است تا با مرکز قراردادن دو مفهوم حقیقت و زیبایی، از دیدگاه این فیلسوف و عارف بزرگ، به شناخت ادراک پروین اعتصامی و جهان بینی اوو همچنین امیلی دیکنسون ودرک آنها از مضامین زیبایی و حقیقت بر اساس شرح خلاصه ای از دیدگاه ملاصدرا (سده یازدهم هجری قمری) که در ابتدای مقاله ذکر خواهد شد، بپردازد. در حقیقت این مقاله نشان می دهد که علاوه بر تفاوت هایی که در انتخاب شکل و نحوه بیان مضامین در قالب های ادبی این دو شاعر وجود دارد، اما این دو شاعر در اصل معرفت و شناخت خویش از زیبایی و حقیقت به اندیشه و نگرش مشابه نایل می شوند. مقاله ی حاضر با رویکردی دیالکتیکی- انتقادی به مسیله و بادرنظر گرفتن چارچوب های خاص به تحلیل و نتیجه گیری می پردازد. در حقیقت این مقاله بر آن است تا با گذری بر مضامین حقیقت و زیبایی از منظر ملاصدرا و باقی فیلسوفان شرق، میان ادبیات ایران و آمریکا به واسطه ی دو شاعر زن، با نام های پروین اعتصامی و امیلی دیکنسون، به نوعی دیدگاه های انسان سازی اسلامی و غربی را ارزیابی و برآورد کند.

کلیدواژه ها:

حقیقت ، زیبایی ، دیدگاه ملاصدرا ، پروین اعتصامی ، امیلی دیکنسون