بازگشت غزالی به تدریس در عصر سنجر

امام محمد غزالی از شخصیت های برجسته علمی در تاریخ اسلام است که افکار وآثار او، علاوه بر تاثیر در علم و سیاست زمانه خویش، در قرون پس از خود نیز موثر واقع شد و حیات فکری او داوریهای گوناگونی را طی تاریخ به خود دید. با این حال، برخی از جنبه های ورود غزالی به دستگاه سلطان سنجر سلجوقی و پذیرش تدریس نظامیه نیشابور هنوز جای بحث دارد؛ این مطلب از اهمیت ویژهای برخوردار است که بدانیم چرا پس از دوره ای گرایش به تصوف دوباره در سال 499 ق به دعوت سنجر سلجوقی و وزیرش فخرالملک پاسخ مثبت داد مسیله دیگر این که علت کناره گیری او پس از یک سال چه بود و چه عواملی بار دیگر او را به بازگشت ترغیب کرد در پژوهش حاضر، با رویکرد جامعه شناسی و زمینه شناسی تاریخی و بهره گیری از منابع تاریخی ، نشان می دهیم که عوامل سیاسی قبل و بعد از دوره حکمرانی سنجر، از جمله مرگ برکیارق و قدرت گرفتن سنجر و خاندان نظامالملک، تاثیر بسیاری در گرایش غزالی به نظامیه نیشابور برای تبلیغ مذهب اهل سنت در زمان پادشاهی نیرومند داشته است؛ در حالی که، ضعف دولت سلجوقی، قتل فخرالملک، و حسادت و توطیه فقهای نیشابور از عوامل جدایی او از نظامیه نیشابور در فترت یکساله بوده است.

کلیدواژه ها:

غزالی ، دولت سلجوقی ، عهد سنجر ، فخرالملک ، نظامیه نیشابور ، بازگشت به تدریس