نوآوری و صادرات مبتنی بر فناوری برتر ؛ مقایسه جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منتخب سند چشم انداز

در عصر حاضر بخش عمده ای از توان اقتصادی ملل برای تسلط بر بازارهای منطقه ای و فرامنطقه ای در گرو کسب دانش و فناوری و به کارگیری آن در خلق محصولاتی متنوع و هماهنگ با نیاز کنونی جهان است. استفاده از فناوری در تولید و صادرات موجب افزایش قدرت رقابت پذیری و افزایش سهم در بازار جهانی می گردد. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر نوآوری بر صادرات با فناوری برتر ایران در مقایسه با کشورهای منتخب سند چشم انداز در بازه زمانی 2012-2007 به منظور ارائه توصیه های به سیاست گذاران کلان اقتصادی در راستای تحقق اهداف سند چشم انداز و مقابله جدی با تحریم های اقتصادی است. نتایج بیانگر رابطه مثبت بین نوآوری و صادرات با فناوری برتر در کشورهای مورد مطالعه است. بر اساس تحلیل های حاضر، در بین کشورهای مورد مطالعه، بهترین و ضعیف ترین عملکرد صادرات مبتنی بر فناوری برتر به ترتیب متعلق به ترکیه و قطر است. جمهوری اسلامی ایران در خصوص صادرات با فناوری برتر و در دو شاخص نوآوری (تعداد حق اختراع و تعداد مقالات علمی و فنی چاپ شده) در رتبه دوم منطقه قرار گرفته است ولی در سایر شاخص ها از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. علی رغم وجود نسل جوان آموزش دیده و گسترش تحصیلات تکمیلی به دلیل ناهماهنگی های بین سیاست های کلان اقتصادی با سیاست های پژوهشی و نوآوری و خلاء تقاضا محوری نوآوری، هنوز جایگاه برتر ایران در صادرات با فناوری برتر در منطقه تحقق نیافته است. لذا جهت مقابله جدی با تحریم های اقتصادی و تحقق اهداف سند چشم انداز ضرورت دارد، اقدام به اتخاذ سیاست های کلان اقتصادی در راستای ایجاد بستر مناسب جهت بسط تقاضای فعالیت های نوآوری صوزت پذیرد.

کلیدواژه ها:

صادرات با فناوری برتر ، شاخص جهانی نوآوری ، شاخص کارایی نوآوری ، کشورهای منتخب سند چشم انداز