بررسی اثرات گردشگری بر دارایی ها و فعالیت های معیشتی مردم در چارچوب معیشت پایدار گردشگری مطالعه موردی روستای زیارت

در سال های اخیر اهمیت صنعت گردشگری به عنوان راهکاری برای کاهش فقرروستایی به خصوص در کشورهای در حال توسعه مورد توجه سیاست گذاران واقع شده است. با وجود این جایگاه گردشگری برای کاهش فقر توسط توسعه گرانروستایی به خاطر داشتن نگاه بخشی و تمرکز بیش از اندازه بر صنعت گردشگری و ریشه نداشتن در تیوری های توسعه و توسعه روستایی توسط محققان و دست اندرکاران توسعه روستایی به شدت مورد انتقاد واقع شده است. در پاسخ به انتقاداتفراوانی که به جایگاه گردشگری برای کاهش فقر وارد شده است، عده ای عقیده دارند که می توان این نارسایی را به وسیله تکنیک هایی که در چارچوب معیشت پایدار وجود دارد بر طرف کرد. این تحقیق، با به کارگیری چارچوب معیشت پایدارگردشگری، به بررسی وضعیت سرمایه های مردم روستای زیارت برای دست یابی به معیشت پایدار و بررسی میزانت اثیر گردشگری بر بهبود دارایی های عیشتی مردم می پردازد. این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است که در آن از روش مطالعه اسنادی وپیمایش میدانی )پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه فردی و گروهی(، در نمونه موردی روستای زیارت استفاده شده است. در این چارچوب تعداد 051 پرسشنامه خانوار بر اساس نمونه گیری تکمیل و تعداد 01 مورد مصاحبه نیمه ساختمند با مدیران وکارشناسان انجام و دو جلسه ارزیابی مشارکتی گروهی PRAبرگزار شده است. داده های کمی و کیفی بدست آمده بر اساس مدل مفهومی تحقیق با استفاده از روش های تحلیل کمی، کیفی و تحلیل محتوا بر اساس شاخص های معرفی شده برای رویکرد معیشت پایدار گردشگری با استفاده از نرم افزارSPSSمورد بررسی قرار گرفته اند. قلمرو زمانی تحقیق از تیرماه 1389 تا تیر ماه 1390 و قلمرو مکانی آن روستای زیارت در شهرستان گرگان بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که گردشگری در حال حاضر در روستای زیارتنتوانسته است نقش موثری در معیشت پایدار روستاییان ایجاد کند و آثار مثبت گردشگری جز در بعضی شاخص ها موثر نبوده است. عدم فراگیری منابع گردشگری به گروه های مختلف جامعه و نبود برنامه مشخص در جهت توسعهگردشگری از مواردی است که پتانسیل های توسعه گردشگری روستا را تهدید می کند. با وجود این نتایج تحقیق نشان می دهد که با برنامه ریزی مناسب می توان ازقابلیت ها و دارایی های معیشتی مردم در جهت گسترش گردشگری به مثابه استراتژی معیشتی مناسب بهره برد.

کلیدواژه ها:

گردشگری ، توسعه روستایی ، معیشت پایدار ، دارایی های معیشتی ، فعالیت های معیشتی