مطالعه تکوین ساختار بافتی صلبیه و قرنیه چشم در جنین شترمرغ نژاد کانادایی

باتوجه به ارزش اقتصادی بسیار باالی شترمرغ، برای ارتقای هرچه بیشتر صنعت پرورش این حیوان و افزایش بهرهوری، داشتن اطلاعات کافی در زمینههای مختلف علمی از جمله شناخت دقیق ساختارهای بافتی ارگانهای بدن این حیوان ضروری بهنظر میرسد. چشم شترمرغ از نظر قرنیه نزدیکترین چشم به انسان است و بهعلت خصوصیات آناتومیکی مشابه میتواند در پیوند قرنیه انسان از قرنیه شترمرغ استفاده شود. جهت این تحقیق از تعداد 12 عدد تخم شترمرغ نطفهدار سالم در سنین 22 ،26 ،30و 36 روزگی جنینی و سه قطعه جوجه یک روزه استفاده شد. جهت بررسی بافتشناسی مقاطعی از کل چشم گرفته شد و بهروش هماتوکسیلین ائوزین و ماسون تری کروم رنگآمیزی گردید. سپس در سنین مختلف الیههای مختلف صلبیه و قرنیه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان دادکه در 22 روزگی جنینی هر سه الیه اصلی چشم ) فیبروزی، عروقی و عصبی( تشکیل شده است. همچنین در صلبیه عالوه بر بافت همبند مزانشیمی، غضروف شفاف هم مشاهده گردید. با افزایش سن در سنین بالاتر قطر این غضروف افزایش یافته بود و بهصورت بندبند در اطراف چشم مشاهده گردید در قسمت قدامی صلبیه، در محل اتصال آن به قرنیه بافت استخوانی وجود داشت که این بافت در شترمرغ در سن 30 روزگی مشاهده و در سنین بالاتر تکمیل گردیده بود. در سن 22 روزگی قرنیه از بافت پوششی نازکی تشکیل شده بود که بافت آن از نوع سنگفرشی غیرکراتینه و چند لایه بهنظر میرسید. تعداد الیههای بافت پوششی حداکثر 2 تا 3الیه بهنظر میرسید که با افزایش سن بر تعداد الیههای آن افزوده گردید. استرومای قرنیه بسیار وسیع بود و غشای بومن نامشخص بود. غشای دسمه در سن 22 روزگی بهطور ضعیفی مشخص بودکه به صورت چین خورده دیده شد. همچنین داخلیترین لایه قرنیه که اندوتلیوم میباشد مشاهده شد که از نوع مکعبی ساده تعیین گردید. با افزایش سن اپیتلیوم قرنیه ضخیمتر و بر تراکم الیاف استروما افزوده شده بود و غشاهای بومن و دسمه مشخص شده بودند.

کلیدواژه ها:

بافتشناسی ، قرنیه ، صلبیه ، تکامل ، جنین شترمرغ