الگوهای خد اباوری در دوران معاصر وظرفیت های فلسفه اسلامی

در دوران معاصر، میتوان سه کلان الگوی خداباوری را دنبال کرد. این سه کلان الگو عبارت اند از ایمانگرایی، قرینهگرایی، عملگرایی. هریک از این سه کلانالگو متضمن الگوهایی است. ایمانگروی سه نظریه عمده را شامل میشودکه براساس آنها، ایمان در تعارض با استدلال عقلانی، بیارتباط با استدلال عقلانی یا بینیاز از استدلال عقلانی است. قرینهگرایی دو نظریه عمده قرینه گرایی برهانی و قرینه گرایی استقرایی (احتمالاتی) را دربر میگیرد.عمل گرایی نیز مشتمل بر دو نظریه عملگرایی آخرت محور و عمل گرایی دنیامحور است. مراجعه به آرای فیلسوفان مسلمان و بازسازی آنها به زبان جدید هم سخنی با نظریات معاصر را برای ما ممکن میکند؛ مثلا با تامل دراندیشه های ابن سینا میتوان به بازسازی دیدگاه او در قالب قرینهگرایی برهانی و با تامل در اندیشه های ملاصدرا میتوان به بازسازی دیدگاه او در قالب ایمانگرایی از نوع سوم اقدام کرد. همچنین توجه به آرای غزالی امکان بازسازی آنها را در قالب عملگرایی به ما میدهد. فهم دقیق الگوهای خداباوری در دوران معاصر و تلاش برای بازسازی نظریات فیلسوفان مسلمان این امکان را به ما میدهد که در مواجه ه با الحاد و الگوهای مختلف آن نیز به خوبی عمل کنیم.

کلیدواژه ها:

خداباوری ، قرینه گرایی ، ایمان گرایی ، عمل گرایی ، فلسفه اسلامی