مروری بر شاخص های خشکسالی وبررسی عملکرد آن ها

خشکسالی پدیده ای اجتناب ناپذیر و از جمله بلایایی است که آن را باید بدون امکان پیشگیری تلقی نمود اما میتوان این پدیده را مدیریت و ساماندهی کرد. به طورکلی از دیدگاه اقلیمی خشکسالی به نوعی انحراف از شرایط متوسط را بیان می کند. انواع خشکسالی شامل کشاورزی، هیدورلوژی و هواشناسی است که خشکسالی هواشناسی بیشتر از کشاورزی و هیدرولوژیکی به وقوع می پیوندد. برای ارزیابی کمی وکیفی پدیده خشکسالی از شاخصهایی به عنوان شاخصهای خشکسالی در سراسر دنیا استفاده میشود. در این تحقیق باتوجه به اهمیت خشکسالی هشت شاخص دهک های بارندگی )DPI(، شاخص شدت خشکسالی پاملر PDSI( (، شاخص درصد نرمال بارش PNPI( (، شاخص ذخیره آب سطحی )SWSI(، شاخص بارش موثر ) SPI(، شاخص رطوبت زراعی )CMI(، شاخص خشکسالی احیایی )RDI( و شاخص ناهنجاری های بارندگی )RAI( ارزیابی شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد شاخص SPI دارای مزیت نسبی باالیی برای پایش خشکسالی می باشد. باتوجه به اینکه شاخص RDI بر مبنای بارندگی و تبخیرتعرق پتانسیل محاسبه می شود نسبت به شاخص SPI که تنها بر مبنای بارندگی می باشد به متغیرها و تغییرات آب وهوایی حساسیت بیشرتی دارد. همچنین شاخص PNPI روشی ناکارآمد برای ارزیابی خشکسالی بوده و پیش بینی خشکسالی با توجه به این شاخص خطاهای زیادی خواهد داشت. شاخص CMI محدود به استفاده در فصل رشد است. همچنین منی تواند مدت زمان طولانی خشکسالی را تعیین کند.

کلیدواژه ها:

خشکسالی هواشناسی ، بارندگی ، محتوی رطوبتی خاک ، شاخص برتر