بررسی اسلوب قصر در تعدادی از آیات سوره بقره

در کلام الهی که از لحاظ بلاغت بی همتاست، کاربرد هر واژه و ساختار در هریک از آیات بر اساس حکمت و بیانگر لطایف و حقایقی است که بدون علم به واژگان و ظرافت آنها و نکات بسیار دقیق، دستیابی به معانی والای کلام متعالی ممکن نیست. کتاب آسمانی قرآن از نظر فصاحت و بلاغت در چنان سطح بالایی است که تمامی فصحای عرب از هماوردی آن ع اجز ماندند. در همه آیات الهی، سخن به مقتضای حال است و قرآن مفاهیم متعالی را به بلیغ ترین شیوه بیان نموده است. اسلوب قصر و حصر از باب های مهم علم معانی و اعجاز قرآن کریم در میان اقسام ع لم بلاغت می باشد. اصطلاح قصر و حصر به معنای منحصر کردن چیزی در جیزیست. در ادبیات عربی این آرایه با شیوه های مختلفی صورت می گیرد که قرآن کریم نیز این آرایه ادبی را با روش های گوناگون به کار گرفته است. در این مقاله به بررسی شیوه های مهم طرق و راه های قصر، تقسیمات مختلف آن اعم از قصر صفت بر موصوف حقیقی و اضافی و برعکس وتقسیم آن بر اساس اعتقاد مخاطب یعنی نوع تعیین، افراد، قلب با بیان کامل و توضیح لامز به استناد کتب مهم بلاغی و تفسیری پرداخته. بررسی ها در این مقاله نشان می دهد اسلوب مذکور در مورد اهداف مختلفی همچون انکار، اقرار، ارشاد، توبیخ، تشویق و غیره بکاررفته است و قصر از نوع قلب بیشتر از موارد دیگر در قرآن کریم ذکر شده است و این که قصر موصوف بر صفت حقیقی در قرآن وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، قصر ، طرق قصر ، ادات قصر ، انواع قصر