وضعیت کارایی مصرف کود در ایران: چالش ها و راهکارها

نیاز روزافزون به تولید غذا از یک طرف و محدودیت منابع خاک و اب از طرف دیگر لزوم استفاده ی بهینه از نهاده های کشاورزی از جمله کودهای شیمیایی و آلی را اجتناب ناپذیر می نماید. کارایی مصرف کودها در پارادایم پایداری جهت دستیابی به اهداف مدیریت زراعی (بهره ورزی، سودآوری، تاب آوری نسبت به تنش ها و سلامتی محیط زیست) از جایگاه ویژه ای برخوردار است بررسی داده های مصرف کود و تولیدات کشاورزی در دهه های 80 و 90 شمسی حاکی از پایین بودن میزان کارایی مصرف کود در ایران می باشد. در ایران متوسط بهره ورزی جزیی نیتروزن در غلات برابر با 39 کیلوگرم در کیلوگرم می باشد که این میزان از توسط جهانی 44 کیلوگرم بر کیلوگرم کمتر است شرایط اقلیمی، شرایط خاکی، خصوصیات گیاهی و مدیریت زراعی از جمله عواغمل مهم و اثرگذار در بهینه سازی و افزایش کارایی مصرف کود می باشد. از این رو، با توجه به رویکردهای اصلی کشاورزی کشور، که در برنامه ها و قوانین بالادستی منعکس شده است. افزایش کارایی مصرف عناصر غذایی با لحاظ جنبه های اکولوژیکی سیستم کشاورزی حفاظتی، رویکرد مدیریت تلفیقی در کاربرد کودها در شرایط تنش (بویژه تنش های شوری و خشکی) و ردر نظر گرفتن شاخص عنصر کارایی در برنامه های به نژادی مورد تاکید قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

کارایی کود ، پارادایم پایداری ، مدیریت تلفیقی ، تنش های محیطی