بررسی اقسام قرارهای قاطع دعوی و آثار حاکم بر آن ها

قراری که دعوا را در حدود موضوع خود خاتمه دهد و دادرس با صدور آن به نوعی فارغ از رسیدگی می شود را قرار نهایی یا قاطع دعوا گویند. این نوع قرارها بدون ورود به ماهیت دعوا صادر می گردد و پرونده را از دادگاه خارج می کند و گاه قاطع آن هم می باشد. این نوع قرارها غالباً به دنبال ایراد خوانده مانند ایراد به اهلیت و با سمت خواهان صادر می شود و گاه بنابر تقاضای خواهان مبنی بر استرداد دادخواست یا استرداد دعوا و یا رأساً از طرف دادگاه صادر می گردد. به عبارت دیگر این قرارهایی که بدون ورود در ماهیت دعوا صادر می شوند، مانند قرار قبول یا رد ایرادات که برخی از آنها به تنهایی قابل تجدیدنظر هستند و از این حیث شباهت به حکم دارند، مانند قرار عدم صلاحیت ذاتی، قرار سقوط دعوا و غیره. قرار نهایی با ایراد طرفین صادر می شود و گاهی نیز اگر موضوع جنبه عمومی داشته باشد، دادگاه رأساً مبادرت به صدور قرار می نماید؛ مانند قرار رد دعوا به لحاظ عدم اهلیت خواهان یا قرار عدم توجه دعوا به خوانده و قرار عدم صلاحیت ذاتی و غیره. قرارهای قاطع دعوا به قرارهایی اطلاق می شود که با صدور آن ها پرونده از دادگاه رسیدگی کننده به دعوا خارج می شود. این خصوصیت آن ها با یکی از خصوصیات حکم، مشترک است. از این رو در این مقاله به بررسی اقسام قرار قاطع دعوا و آثار حاکم بر آن ها می پردازیم.

کلیدواژه ها:

قرار ، قاطع ، دعوا ، اعتبار امر مختوم ، امور مدنی