نگرشی بر نقش اجبار در اعتبار معاهدات بین المللی

هر معاهده بین المللی حاصل تراضی و توافق دولتها و سازمان های بین المللی است،که حول محور اهداف و منافع مشترک آنها شکل می گیرد. در واقع اصل همکاری و اداره مشترک آنها جهت حصول منافع مشترک است که در قالب سندی موسوم به معاهده متبلور می گردد. معاهده بین المللی نیز مانند سایر اعمال حقوقی زمانی می تواند به حیات خود ادامه دهد که به صورت معتبر به وجود آمده باشد، در غیر این صورت فاقد اعتبار و در معرض بطلان است. اجبار و توسل به زور برای انعقاد معاهده، یکی از مهمترین اسباب بطلان معاهده است. چرا که به موجب بند 4 ماده ی 2 منشور ملل متحد، همه ی اعضای ملل متحد در روابط خود از استفاده از زور یا تهدید علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی کشور و یا هر اقدام دیگری که با مقاصد ملل متحد مباینت داشته باشد، خودداری خواهند کرد. .تمرکز بر رضایت دولتهای حاکم در حقوق بین الملل، به عنوان پایه و اساس حقوق معاهدات بین المللی مطرح است؛ و به دلیل اهمیت برابری دولت ها در قبول تعهدات، بیشتر حقوقدانان بین المللی، ساختار اساسی حقوق معاهدات را در رضایت دولتهای حاکم دانسته و برای تضمین اصل رضایی بودن معاهدات بین المللی، تدابیری اندیشیده اند که در کنوانسیون وین 1969 بیان گردیده است . نظام بطلان معاهدات مندرج در کنوانسیون وین مستلزم این امر است که اگر رضایت یک کشور در قبال یک معاهده از طریق رفتار متخلفانه کسب شده باشد، یا اینکه کشور به وسیله ی یک رفتار غیرمشروع به انعقاد معاهده وادار گشته باشد،اسباب بطلان معاهده را فراهم خواهد نمود. در این مقاله،در خصوص چگونگی به وجود آمدن این اجبار ،همچنین نقش و تاثیرات آن بر معاهدات بین المللی، بحث و به نتیجه گیری خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

معاهده بین المللی ، بطلان معاهده ، کنوانسیون وین ، اجبار ، توسل به زور ، منشور ملل متحد