بررسی چالش ها و محدودیت های آزادی بیان در نظام حقوق بین الملل و نظام حقوقی ایران

از زمانی که دولت ها تحت عنوان واحدهای منسجم سیاسی شکل گرفتند ، به تدریج نیازهای متقابل ملت ها به یکدیگر ، دولت ها را به این جهت سوق داد که به برقراری ارتباط با یکدیگر بپردازند . این امر در بسیاری موارد منجر به وقوع اختلاف در بین کشورها می شد و حاصل این اختلافات وقوع جنگ ها و وحشی گری ها در طول تاریخ بشر گردید . به تدریج اندیشمندان و مصلحان اجتماعی ، مقدمات پیدایش قواعد و مقرراتی را فراهم نمودند. از این زمان به عنوان نقطه عطف پیدایش حقوق بین الملل یاد می شود. که قواعد این حقوق بر اساس اراده و خواست کشورها شکل می گرفت ، و اصل حاکمیت دولت ها به عنوان اصل مهمی در حقوق بین الملل تلقی می شد . اما به تدریج این اصل فرسایش پیدا کرد و ضرورت تبعیت دولت ها از ارزش های بنیادین احساس گردید که تبعیت آنها برای دولت ها الزامی و اجباری باشد که نمونه روشن و واضح این قواعد ، قواعد حقوق بشر است . این امر به ویژه پس از تصویب منشور ملل متحد ، تجلی یافته است و بعد از این، جامعه بین المللی با تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی گام هایی اساسی را در راستای تعالی و ترقی فرد به عنوان یک تابع حقوق بین الملل برداشت که مجموعه این اسناد را نظام بین المللی حقوق بشر تلقی می نمایند. در همین راستا آزادی های اساسی و بنیادین بشریت و محدودیت های آن در این اعلامیه ها بیان شده است. یکی از این حقوق غیرقابل سلب که در نظام بین المللی حقوق بشر بر آن تاکید شده است، حق آزادی بیان است . این حق به عنوان یکی از بنیادی ترین حقوق انسانی در اسناد مختلف بین المللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948 در ماده ی 19 ، اعلامیه ی اسلامی حقوق بشر قاهره در ماده ی 22، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی در ماده 19،کنوانسیون اروپایی حقوق بشر در ماده ی 10،کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر در ماده ی 13و ... به آن اشاره شده است. با توجه به اینکه جدای از محدودیت هایی که در اسناد بین المللی حقوق بشر، برای اعمال حق آزادی بیان در نظر گرفته شده است ، دولت ها نیز در حقوق داخلی خود موضع گیری هایی در این زمینه اتخاذ نموده اند ، که دولت ایران از آن مستثنا نمی باشد در همین راستا این مقاله به صورت مو شکافانه به تحلیل و بررسی دقیق این مهم می پردازد.

کلیدواژه ها:

ازادی بیان ، عقیده ، حقوق انسانی ، حقوق بشر ، حقوق بین الملل ، حقوق ایران