تاثیر شخصیت بزه دیده در تعیین مجازات کیفری

برای شناخت دقیق و همه جانبه جرم، تمامی عوامل موثر بر ارتکاب جرم باید مورد بررسی قرار گیرد. به عبارت دیگر، در کنار بررسی بزهکار به بزه دیده و وضعیت پیش جنایی نیز باید پرداخته شود زیرا جرم و علتهای وقوع آن مانند حلقه های متصل به یکدیگرند که بزه دیده یکی از آنها است مطالعه نقش و شخصیت بزه دیده به عنوان یکی از کنشگران اصلی ارتکاب عمل مجرمانه می تواند موجب درک بهتر و تحلیل قوی تر فرایند ارتکاب جرم و صدور حکم مجازات مجرم شود لذا در پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی به بررسی تاثیر شخصیت بزه دیده در تعیین مجازاتهای کیفری پرداخته شد. یافته های پژوهش حاضر گویای نقش تعیین کننده بزه دیده در شکل گرفتن عمل مجرمانه است در واقع بزه دیده به عنوان یک رکن اساسی وضعیت ماقبل جنایی و یکی از اضلاع جرم و یا وقوع جرم می تواند به شیوه های گوناگونی همچون بیان واژه ها و کلمات و یا اجام کارهایی بزهکار را نسبت به انجام جرم تحریک و یا تشویق نمایند. برخی اوقات نیز بزه دیده بواسطه ویژگی های خاص خود از قبیل همجواری یا نزدیک بودن جاذب بودن قابلیت وصول و دسترسی بودن و غیره سبب تقویت انگیزه مجرمانه در بزهکار می شود بدین سان قربانیان به حالت دعوت کننده یا اغوا کننده رفتار متجاوز در نظر گرفته می شوند و از این رو در مسیولیت جرم شریک خواهند بود همچنین به استناد مواد قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بزه دیده نقش بسزایی در تعیین مجازات مجرم اعم از تشدید یا تخفیف و یا سقوط مجازات مجرم و همچنین اجرای مجازات می تواند داشته باشد بنابراین با توجه به یافته ها و با توجه به این که هر انسانی در طول زندگی اش می تواند نوعی بزه دیده بالقوه باشد، لذا شایسته است با کاربست تدابیر حمایتی و توجه به پیشنهادات نظام کیفری حاکم و اصلاح رابطه و تعامل سازنده با بزهکار، در اغلب موارد از بزه دیده واقع شدن جلوگیری کرد و این امر با آگاه سازی از طریق رسانه های جمعی، خانواده و آموزش و پرورش ممکن خواهد بود.

کلیدواژه ها:

شخصیت بزه دیده ، بزه کار ، قانون مجازات اسلامی ، جرم ، تعیین مجازات ، اجرای مجازات