آسیب شناسی رویه های اجرای قانون در نظام قانون گذاری و چگونگی اصلاح امور قضایی

جرم زدایی به عنوان یک راهبرد اصلی در جهت اصلاح امور قضایی در سال های اخیر در قوه قضاییه مورد توجه قرارگرفته و طبعا یکی از نیازهای مهم دستگاه قضایی برای اصلاح امور است. منظور از جرم زدایی فرایندهاییاست که به موجب آنها، صلاحیت نظام کیفری برای اعمال ضمانت اجرا به منزله واکنشی نسبت به شکل خاصی ازرفتار (یعنی رفتار مجرمانه خاص) سلب میشود؛ این اقدام ممکن است از رهگذر قانونگذاری یا شیوه تفسیر قوه قضاییه از قانون انجام پذیرد. از این نظر می توان آن را راهکار موثری در پویاسازی نظام عدالت اداری دانست. چرا که در یک نگاه کلان جرمزدایی، مجموعه راهکارهایی است که بر اساس سیاست عقبنشینی حقوق کیفری ازاعمال ضمانت اجرای نظام کیفری شکل می گیرد. این مجموعه راهکارها از رهگذر زایل کردن کامل وصف مجرمانه از جرم یا بیرون بردن رفتار از قلمرو قانون جزا و باقی گذاشتن آن در گستره اقتدار عمومی که مستلزم اعمال کنترل های غیرکیفری است صورت می پذیرد. در واقع جرمزدایی را می توان یک فرایند تغییر دانست که دستکم دو سویه اصلی دارد: جرم زدایی رسمی یا قانونی که در حکم سویه نهاد عدالت کیفری است، و بر اساس آن این نهاد بنا بر دلایل موجهی به این نتیجه میرسد که یک رفتار نباید جرم باقی بماند؛ و جرم زدایی غیر رسمی که متاثر ازسویه مرتبط با نهادهای غیرکیفری و به ویژه اجرایی است، نهادهایی که پذیرنده نقش جدیدی در اعمال کنترل بررفتارهای واگذار شده به شمار میآیند/در پژوهش حاضر تلاش شده است که آسیبهای رویه های اجرای قانون شناسایی شود .همچنین به روند تاثیرگذاری جرم زدایی در پویاسازی نظام عدالت کیفری پرداخته شده و راهکارهایی که در این زمینه، با توجه به شرایط و اقتضایات حقوقی و قانونی کشورمان میسر است، مطرح گردیده است.

کلیدواژه ها:

جرم ، جرم زدایی ، جرم زدایی رسمی ، جرم زدایی غیر رسمی ، نظام عدالت کیفری