بررسی ارث در فقه و قانون مدنی

ارث یاری کننده صیانت دودمان و فرهنگ خانواده، یکی از تاسیسات اجتماعی است که قواعد و اصول حقوقی کمتر در آن به کار رفته است. در ادوار تاریخ، ارث در ملل گوناگون بر عادات متداول اجتماعی گذارده شده و در هر دوره تا آنجا که نظم جامعه را مختل نمی نموده، اعتدال در آن رعایت گردیده است. اما همین احکام متداول آنچنان که باید موافق با مصلحت، عقل و فطرت نبوده اند. قانون مدنی ایران در مباحث مربوط به ارث به طور کامل منطبق با فقه عمل نموده و آثار حقوق غرب مطلقا در آن دیده نمی شود. از آن رو که بحث ارث آیاتی چند از کتاب عظیم الشان قرآن و به مراتب بیش از هزار حکم، قاعده و مسائل دقیق و بسیاری را به خود اختصاص داده است، به جرئت می توان از آن به عنوان مهم ترین و پیچیده ترین بخش در کتاب های فقهی حقوقی یاد کرد. مجلس شورای اسلامی، در بهمن ماه 1387 مواد 946 و 948 قانون مدنی ایران را اصلاح کرد. با این اصلاح وسهیم کردن زوجه در قیمت زمین، تحولی چشم گیر در حقوق ارث زوجه از اموال شوهر به وجود آمد. این تحول، بیش از هر چیز مدیون اظهار نظر صریح یکی از فقهای معاصر است که زمینه مناسب را برای ارائه طرح از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی فراهم ساخت.این پژوهش در طی پنج فصل تهیه و تنظیم شده است و نتیجه اینکه راجع به اصلاح مواد 948 و 948 قانون مدنی دیدگاه هایی وجود دارد برخی اثر آن را نسبت به آتیه می دانند و برخی عقیده دارند که اگر فوت مورث قبل از تقسیم این قانون باشد و تقسیم ترکه صورت نگرفته باشد مشمول این مواد اصلاحی است و همچنین مطابق ماده 946 قانون مدنی زوج از تمام اموال زوجه ارث می برد و زوجه در صورت فرزنددار بودن زوج یک هشتم و در صورت فرزنددار نبودن زوج یک چهارم ارث می برد.

کلیدواژه ها:

ارث ، قانون مدنی ، تقسیم ترکه ، زوجین