تاثیر عناصر و ارکان صحنه در ساخت و پرداخت فضای نمایشی تعزیه در ایران

تعزیه )یا تعزیت( به معنی سوگواری، بر پایی یادبود عزیزان از دست رفته، تسلیت، امر کردن به صبرو پرسیدن از خویشان در گذشته، خرسندی دادن و در برخی از مناطق ایران ماننی خراسان به معنایمجلس ترحیم است. اما آنچه به معنای تعزیه مشهور است گونه ای از نمایش مذهبی منظوم است. با توجه به اینکه تعزیه تنها هنر ایرانی – اسلامی است که ریشه های عمیق در کهن الگوها و آیین ومناسک دارد و در شکل اجرای آن انفجاری از نشانه ها، رمزها و نمادها، همچنین قراردادهای خاص نمایش مختص به خود، منجمله تغییر مکان و زمان ، نهانبینی و نهانشنوی و از همه مهمتر یکیشدن مخاطب با اجراکنندگان به قصد )ثواب( و شفاعتجویی از امام (ع) استلیزه بودن عناصر، نماد و نشانهها از ارکان اصلی آن است، لذا محققان در پژوهش حاضر بر آنند تا عناصر و ارکان صحنهایرا از یک سو و تاثیر و تاثر مخاطب را از سویی دیگر در ساخت و پرداخت فضای نمایش که هر لحظه با ترکیب یکدیگر و یا بهطور جداگانه در حال فضاسازی می باشند مورد بررسی قرار دهند.روش تحقیقی که در این مطالعه در پیش میگیریم نشانه معناشناسی ارکان و عناصر در کارکرد فضا و فضاسازی می باشد و بر اساس رویکرد تحلیلی پدیدار شناختی به بررسی و تحلیل اجرا، عناصر و ساختار فضاساز میپردازیم.

کلیدواژه ها:

صحنه ، تعزیه ، فضاسازی نمایش ، ایران ، ارکان و عناصر