از زبان شناسی تا روایت شناسی ساختارگرا سه گام تکمیلی در نظریه پراپ

بر این باوریم که جالب ترین و متمایز کننده ترین عرصه تحلیل ادبی در مطالعات ساختارگرایی، عرصه روایت شناسی است. یکی از برجسته ترین نظریه پردازان روایت شناسی، ولادیمیر پراپ )( بود که با رویکردی ریخت شناسانه به تحلیلیکصد قصه پریان روسی پرداخت و برای اولین بار علی رغم تکثر و تنوع ظاهری این قصه ها به کشف الگوی ساختاری واحد در این قصه ها دست یافت، به گونه ای که می توان این دستاورد را اولین دستور زبان روایی این قصه ها نامید، امانکته جالب این است که بدانیم پراپ برای رسیدن به این الگوی واحد ابتدا کار خویش را از مطالعات زبان شناسسوییسی فردیناند دو سوسور آغاز کرد و با الگو قرار دادن عناصر ثابت و متغیر در نظام زبان و دو محور همنشینی و جانشینی به کشف الگوی ساختاری قصه ها نایل شد. در این پژوهش با رویکردی جدید سه گام مطالعاتی پراپ)زبانشناسی، تحلیل نظام های ساختاری و قصه پژوهی( را بررسی خواهیم کرد. نگارندگان پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی و با به کار بستن رویکردهای شناختی و زبان شناختی می کوشند تا درک و فهم خود را از مراحل سه گانه مطالعاتی پراپ نمایان سازند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که شیوه مطالعاتی پراپ دارای سه مرحله: زبان شناسی، تحلیل نظام )مطالعه عناصر سیستمی( و تحلیل داستانی است.

کلیدواژه ها:

روایت شناسی ساختارگرا ، زبانشناسی ، روایت ، پراپ ، سوسور