استقبال و تتبع شاعران از قصیده ی رودکی

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 3,269

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

LRC06_003

تاریخ نمایه سازی: 12 اردیبهشت 1392

چکیده مقاله:

استقبال / اقتفاء/تتبع / نظیره گویی در اصطلاح ادب آن است که شاعری ، شعر شاعری دیگر را سرمشق قرار دهد و با تقلید وزن و قافیه ی آن ، شعری که اصطلاحاً به آن نظیره گویند ، بسازد . موضوع تتبع در نقدالشعر کهن اسلامی عموماً در خاتمه ی فن بدیع و ذیل سرقات شعری بحث شده است . پرداختن به موضوع تتبع / استقبال / نظیره گویی صرفاً در حوزه ی بحث از سرقات شعری گر چه می تواند منابع الهام شاعران را – درمواردی – و نهایتاً میزان تأثیرپذیری یا تأثیرگذاری یک شاعر را نشان دهد ، اما با اتخاذ رویکردی امروزی و به طور مشخص رویکردی تطبیقی و تاریخی ، اگر چنانچه ، تتبع یک شعر را در گستره ی تاریخی و اعصار بعدی، به استقصا و استیفای تمام – البته در حد ممکن و مقدور – بتوان پی گرفت و نمونه ها را استخراج کرد و سپس میزان تأثیرپذیری هر یک از شاعران را در حوزه ی صورت و معنا نشان داد ، بی شک می توان به درک و تحلیل تطبیقی و تاریخی عمیق تری نسبت به چگونگی سیر و تحولات گوناگون سنت و میراث شعری ارجمند ادب فارسی دست یافت و گذشته از آن ، چنین تحقیقی می تواند هر نوع بررسی و تحلیل و نتیجه گیری را به نمونه ها و شواهدی کافی و مجاب کننده ، مستند سازد و طبیعتاً نتایج چنین بررسی ای ، با دور شدن از هر نوع کلی گویی و ابهامی ، نتایجی صریح ، جزئی ، دقیق و قابل استناد خواهد بود و در عین حال می تواند میزان مرجعیت شاعران و مراتب تقلید و یا خلاقیت هر یک از ایشان را به روشنی نشان دهد . در این تحقیق یکی از برجسته ترین قصاید پدر شعر فارسی یعنی رودکی با مطلع : باد جوی مولیان آید همی بوی یار مهربان آید همیاز جهت تتبع و استقبال در آثار شاعران پس از وی به دقت پی گیری شده است . نتایج این تحقیق به طور مشروح و مستند به شواهد و دلایل کافی ، به روشنی این مطلب را نشان می دهد که شهرت و رواج فوق العاده ی قصیده ی رودکی باعث شده است که شعر او مورد تتبع شاعران اعصار بعدی قرار گیرد . گستره ی زمانی این تحقیق از قرن پنجم هجری آغاز و به دوره ی معاصر منتهی می شود.

نویسندگان

احد پیشگر

عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آذر بیگدلی، لطفعلی بیگ (1366)، دیوان، به کوشش و اهتمام ...
  • امیر معزی (1385)، کلیات دیوان امیر معزی، مقدمه _ تصحیح ...
  • ایمانی، بهروز (1383)، ((شعرهای نو یافته ی ملک محمود تبریزی ...
  • بهار، محمد تقی (1378)، دیوان اشعار، نشر ستمیر، تهران، چاپ ...
  • تفضلی، احمد (137) تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام _ ...
  • دولتشاه سمرقندی (1385)، تذکره الشعراء، مقدمه، تصحیح و توضیح دکتر ...
  • دیوان بیگی شیرازی، سیداحمد (1364)، حدیقه الشعرا، با تصحیح و ...
  • ردر ابوالقاسم (1386)، کتابشناسی آثار رودکی، انتشارات موسسه ی تحقیقات ...
  • رودکی سمرقندی، ابوعبدالله جعفربن محمد (1373)، دیوان رودکی، تنظیم، تصحیح ...
  • ریاحی، محمد امین (1374)، گلگشت در شعر و اندیشه ی ...
  • مایی غزنوی، مجدود بن آدم (1362) دیوان _ به سعی ...
  • سیف فرغانی (1364)، دیوان، با تصحیح و مقدمه ی دتر ...
  • شهریار، محمد حسین (1373) _ دیوان، انتشارات نگاه _ تهران ...
  • صدرالممالک اردبیلی (1386) دیوان، تصحیح و مقدمه دکتر جواد نوربخش ...
  • _ (1371) _ تاریخ ادبیات در ایران _ انتشارات فردوسی ...
  • غالب دهلوی (1381) _ سومنات خیال _ (قصیده های فارسی ...
  • مدبری، محمود (1370) _ شرح احوال و اشعار شاعران بی ...
  • اصر خسرو (1368)، دیوان، به تصحیح مجتبی مینوی - مهدی ...
  • نظامی عروضی سمرقندی (1376)، چهار مقاله، شرح و توضیح دکتر ...
  • نفیسی، سعید (1382)، محیط زندگی و احوال و اشعار رودکی ...
  • نواب شیرازی، حاج علی اکبر (1371)، تذکره ی دلگشا، تصحیح ...
  • وقار شیرازی (1383)، دیوان، با مقدمه ی دکتر ماهیار نوابی ...
  • نمایش کامل مراجع