ارتقاء راندمان های آبیاری از طریق مدیریت مشارکتی آب در مزرعه مطالعه موردی : دشت مغان

در این مقاله توسعه مشا رکتی شیوه های مدیریت آب در مزرعه به منظور افزایش راندمان آبیاری مورد بحث قرار گرفتـه است . استفاده از شیوه مشارکتی این اطمینان را می دهد که روش ها و شیوه های بکار رفته در سطح مزرعـه اولاٌ در حـد توانائی جمعیت کشاورز بوده و تحت شرایط واقعی حاکم بر مزرعه قابل اع مـال هسـتند، و ثانیـا مـورد قبـول جمعیـت کشاورز قرار می گیرد . در طی مطالعات انجام شده، راهبردهای بهبود مدیریت آب در مزرعه در کارگاه هـای آموزشـی بـا شرکت کشاورزان و کارکنان دولتی محلی انتخاب و در مزارع کشاورزان آزمایش گردید . مطالعات در سه فصل زراعی در منطقه مغان و بر روی ٤ محصول مختلف شامل گندم ، ذرت علوفه ای، سویا و چغندرقند صورت پذیرفته است . برای هـر محصول سه راهکار بهبود مدیریت با سه تکرار، که راهکارها بر اسـاس نـوع و میـزان مـدیریت اعمـال شـده انتخـاب و دسته بندی گردید، مورد آزمایش قرار گرفت . نتایج آزمایشات با نتایج حاص له در مزارع شاهد ، که در آنها زارعین معـرف منطقه به روال عرف منطقه اعمال مدیریت می نمایند، مقایسه گردیده است . نتایج حاصل از مطالعات مؤید ایـن مطلـب هستند که با اصلاحات ناچیز در مدیریت مزرعه و به خصوص مدیریت آبیاری می توان با حفظ سطح تولید، و یا حتی با افزایش میزان سطح تولید به میزان ١١ الی ٧٣ درصد ، در میزان مصرف آب صرفه جوئی قابل توجهی ، در حدود ١٨ الی ٥٢ درصد، نمود .

کلیدواژه ها:

راندمان آبیاری ، مدیریت آب در مزرعه ، مدیریت مشارکتی ، راندمان کاربرد آب ، کارایی مصرف آب ، دشت مغان ، پارس آباد ، بیله سوار