آیا ابراهیم ادهم همان بوداست (با نگاهی به تاثیر بودیسم بر تصوف اسلامی)

ابواسحاق ابراهیم بن ادهم یکی از اکابر زهاد نیمه اول قرن دوم هجری (هشتم میلادی)و بنیانگذار نخستین مکتب عرفانی است. گرایش وی به گونه ای ویژه به زهد و فقر، از اوچهره ای ممتاز در ادب و عرفان فارسی پدید آورد که بعدها منشا ایجاد سلسله ایمستقل با نام ادهمیه گشت. وجود شباهت های فراوان میان وی و بودا و وجود اندیشه های زهدآمیز و عارفانه پیش از اسلام و نیز تاثیر آن بر تصوف، ما را بر آن داشتتا ضمن بیان پیشینه بودیسم و بوداییان در بلخ ، وجوه اشتراک و تمایز میان آن دو رابررسی نماییم ؛ چه جریان تصوف از جهت اشتراک جغرافیایی با بودیسم نمیتوانست ازتاثیرات آن برکنار بوده باشد.در این زمینه اشارهای هم به تحقیقات ابوریحان بیرونی وداراشکوه خواهیم کرد؛ چراکه هر دوی آنان در پی یافتن وجوه اشتراک میان عقاید وافکار ایرانیان و هندیان بوده اند و در این زمینه تحقیقات گسترده ای دارند؛ بر اساس اینتحلیل به این نتیجه خواهیم رسید که به احتمال نزدیک به یقین شخصیت ابراهیمادهم همان بوداست که در گذر زمان رنگی اسلامی و ایرانی پذیرفته است.

کلیدواژه ها:

ابراهیم ادهم ، بودا ، تصوف ، بودیسم