بررسی نمودهای خودستایی در غزلیات عطار

این که شاعران به واسطه ی برخورداری از یک موهبت و هنر خدادادی از دیگران متمایزهستند، امری بدیهی به نظر می رسد؛ لیکن بسیاری از شاعران و نویسندگان به همینتلقی بسنده نکرده و زبان به تمجید و تعظیم مبالغه آمیز خود گشوده اند. برخی شاعراندر این تمجید و تعظیم مبالغه آمیز که از آن می توان با عنوان مفاخره یا خودستایی نامبرد، محق هستند؛ زیرا این دعوی شاعر مورد قبول مخاطب است و به دلیل همین قبولخاطر است که خودستایی شاعر از خودشیفتگی مذموم- که به عنوان یک اختلال روانیمورد توجه روانشناسان است- تمایز می یابد. با این حال بارزترین علت ظهورخودستایی در یک اثر، علت روانی- شخصیتی است که شاعر یا نویسنده ای را به سمتفخرفروشی سوق می دهد.در مقدمه ی این مقاله ابتدا به تعریف نارسیزم یا خودستایی وارتباط آن با موضوع شخصیت و پندار فرد از خود و کارکرد آن به عنوان عنصری روانی-شخصیتی پرداخته ایم، سپس عوامل سوق دهنده ی شاعر به سمت خودستایی رابرشمرده و در پایان با توجه به این که عطار در غزلینات به تفاخر روی آورده است وبیش ترین فخر او به سخن خویش است، خودستایی شاعرانه ی او و ابعاد این خودستاییرا مورد بررسی قرار داده ایم. اگر چه عطار در سرتاسر غزلیات به نوعی به تفاخر رویآورده است؛ زیرا غزل عطار چیزی نیست جز وصف راه عشق و وصف معشوق و آن جاکه سخن از حسن و جمال معشوق به میان می آید، اغراق شاعرانه و فخرفروشی بهجمال بی انتهای معشوق مجال ظهور می یابد.

کلیدواژه ها:

خودستایی ، عطار ، سخن