ساخت صوری جمله های شرطی در قابوس نامه

در این پژوهش به بررسی ساخت صوری جمله های شرطی در قابوسنامه براساس چارچوب نظری ماهوتیان (1378) پرداختیم. جمله شرطی، جمله ای متشکل از دو بند پایه یا جزای شرط و پیرو یا شرط است. بند شرط اغلب با یکی از کلمات ربط شرطی همانند اگر، هرگاه، به شرط اینکه، درصورتیکه و... و مقدم بر بند جزای شرط می آید. کلمه ربط شرطی اگر بیشترین بسامد وقوع در جمله های شرطی زبان فارسی را داراست. به منظور این مطالعه، تعداد تقریبی 5000 واژه از کتاب قابوسنامه مورد بررسی قرار گرفت که در این مجموعه، تعداد 80 جمله شرطی بدست آمد. با بررسی این جمله ها به این نتیجه رسیدیم که در 41 جمله کلمه ربط شرطی اگر و در بقیه جملات یکی از کلمات ربط شرطی چون، تا، هر، وگرنه، کاشکی، گر، اگرچه، هرکه، که وجود داشت. در هیچ یک از جملات، ترتیب تقدم بند شرط بر جزای شرط برعکس نشده بود و هیچ جملهای بدون کلمه ربط شرطی وجود نداشت.

کلیدواژه ها:

ساخت شرطی ، حرف ربط شرط ، بند شرط ، بند جزای شرط ، قابوسنامه