بررسی سبک شناسانه ی دو قصیده از خاقانی و بیدل دهلوی (آوایی، ادبی، ایدیولوژیک)

سبک شناسی لایه ای یکی از روشهای سبک شناسی آثار ادبی است که در آن لایه های مختلف متن از قبیل لایه ی آوایی، ادبی، واژگانی، نحوی و ایدیولوژیک برای دستیابی به سبک شخصی فرد در متن، مورد بررسی قرار میگیرد. در این پژوهش سه لایه ی آوایی، ادبی و ایدیولوژیک در دو قصیده از خاقانی و بیدل مورد بررسی قرار گرفت و مشاهده شد که در لایه ی آوایی، ردیف و قافیه(موسیقی کناری) و وزن عروضی در هر دو قصیده یکسان است، در آرایه های لفظی خاقانی تعادل را در استفاده از آرایه های لفظی رعایت کرده است اما بیدل توجه بسیاری به سجع نشان داده است، در لایه ی بلاغی توجه خاقانی به تشبیه است و پس از آن به استعاره، تناسب، ایهام، مجاز و کنایه توجه دارد. اما بیدل، به استعاره و به خصوص استعاره ی مکنیه و استفاده از پیچیدگیهای این نوع استعاره و پس از آن به تشبیه، تناسب، مجاز، ایهام و کنایه توجه نشان داده است، پس از بررسی لایه ی ایدیولوژیک مشاهده شد که در هر دو قصیده ابتدا به وصف صبح و پس از آن بهار، نگاه ویژه به گل، نعت پیامبر اکرم(ص)، شکایت از روزگار و در پایان دعا و مناجات توجه نشان داده شده است.