بررسی متغیرهای اثرگذار بر سرمایه اجتماعی در شبکه های اجتماعی مجازی با تاکید بر تئوری شبکه ولمن

این مقاله بر مبنای یک پژوهش میدانی است. پژوهش بر آن بود تا به مطالعه سرمایه اجتماعی در شبکه های اجتماعی مجازی )سرمایه اجتماعی مجازی( بپردازد. مبانی نظری تحقیق، مربوط به نظریه هایی است که جامعه شناسان کلاسیک و بیشتر جامعه شناسان معاصردر مورد آن سخن به میان آوردند. چارچوب نظری تحقیق نظریه سرمایه اجتماعی شبکه ولمن می باشد. ولمن ضمن ارایه سه مدل شاملاجتماع گمشده، اجتماع رها شده و اجتماع حفظ شده، سرمایه اجتماعی شبکه را در سه بعد ساختی )اندازه و ترکیب شبکه(، تعاملی )فراوانی تماس، شدت رابطه و صمیمیت( و کارکردی )حمایت ها( مورد سنجش قرار می دهد و مبنای این تحقیق نیز قرار می گیرد. انجامپژوهش از دو روش ترکیبی استفاده شده است. یعنی دو روش اسنادی و پیمایشی را تلفیق نموده ایم. در واقع در این پژوهش ادبیاتتحقیق و مبانی نظری بر اساس روش اسنادی گردآوری شده است، اما ادامه مسیر یعنی جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شبکه های اجتماعی مجازی فارسی زبان می باشد که کاربران ایرانی درآنها عضو بوده و تعاملات مستمر دارند. مطابق با چارچوب نظری نه فرضیه در این تحقیق مطرح گردید و بر اساس این فرضیات گویه های پرسشنامه طراحی گشت و جمع آوری داده ها و اطلاعات آغاز گردید. فرضیات شامل رابطه بین نوع جهت گیری کنشی، احساس امنیت ، تعاملات اجتماعی )اظهاری در برابر ابزاری(، احساس بیگانگی اجتماعی سیاسی، احساس محرومیت نسبی، احساس بی هنجاری -اجتماعی، گرایش به رفتارهای مذهبی جمعی، پایگاه اقتصادی اجتماعی و تحصیلات اعضای شبکه های اجتماعی مجازی با سرمایه - اجتماعی بوده است که از این میان حدود 6 فرضیه تایید و 2 فرضیه رد شده است. تاثیر همزمان متغیرها نیز سنجیده شده و مدل علی تحقیق بر اساس رگرسیون و تحلیل مسیر ترسیم گشته است.

کلیدواژه ها:

سرمایه اجتماعی شبکه ، شبکه اجتماعی مجازی ، شبکه روابط اجتماعی ، حمایت اجتماعی ، مدل اجتماع گمشده ، اجتماع رها شده و اجتماع حفظ شده