بررسی عدم جامعیت انفرادی قرآن کریم از دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی

به اجماع همه مسلمانان، قرآن کریم دارای جامیعت است؛ به این معنا که قرآن شامل تمام برنامه های هدایت، سعادت و خوشبختی انسان ها در تمام اعصار و ازمنه است؛ حال این سوال مطرح می شود که آیا عقل بشری، به تنهایی قادر به درک و فهم این برنامه سعادت می باشد و آیا لازم می آید مفسری الهی وجوه این برنامه سعادت را برای مردم تبیین کند در پاسخ به سوالات مذکور باید گفت؛ فهم جامع و تفصیلی تمامی ابعاد قرآن کریم از دسترس بشرعادی خارج می باشد؛ زیرا قرآن، کلام الله است و کلام الهی با کلام بشری متفاوت است. پس نیازمند به مبین یا مبیناتی دارد که آشنا به علم ، زبان و فهم جملگی مراد های قرآنی باشند. بنابراین قرآن کریم در کنار این مبینان دارای حجیت جمعیه می شود به این معنا که قرآن با وجود مبین، جامع می گردد و بدون آن مبهم است و قابل فهم عمومی نمی باشد. با وجود مبین، هدف قرآن -که هدایت و سعادت بشر است- محقق می گردد.البته لزوم وجود مبین در کنار قرآن، دلایل مهم دیگری نیز دارد؛ از جمله اینکه قرآنی -که در حال حاضر در دست بشر است- توسط مردمعادی جمع آوری شده است؛ و ترتیب نزول آیات و سوره های آن مطابق با قرآنی که خداوند بر پیامبرش نازل کرده نمی باشد؛ براین اساسچنین کلامی، نمی تواند مقصود متکلمش را به درستی بیان کند مگر توسط کسانی که به مرادهای قرآن کاملا اشراف و علم دارد. مصداق چنین کسانی، جز وجود مقدس رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) و ایمه معصومین (علیهم السلام) نمی باشند.

کلیدواژه ها:

جامیعت ، کلام الله ، کلام بشر ، حجت انفرادی ، حجت جمعیه