ممیزی بهداشت دست در بخش فوق تخصصی کودکان

مقدمه و هدف: عفونت های مرتبط با مراقبت های بهداشتی بار اقتصادی قابل توجهی بر بیماران و سیستم های بهداشتی-درمانی در سراسر جهان تحمیل می کنند. در حال حاضر بهترین، موثرترین و کم هزینه ترین روش پیشگیری از این عفونت ها طبق توصیه مرکز کنترل بیماری ها (CDC) رعایت بهداشت دست می باشد. از طرف دیگر یکی از موثرترین راه های پیشگیری از مرگ و میر ناشی از اسهال و پنومونی در کودکان زیر 5 سال نیز رعایت بهداشت دست است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان رعایت بهداشت دست و ارتقای آن در یکی از بخش های فوق تخصصی مرکز آموزشی درمانی کودکان شهر ارومیه انجام شد. روش پژوهش: در این مطالعه توصیفی- مقطعی برای تعیین میزان رعایت بهداشت دست ز چک لیست استاندارد مشاهده ای پنج موقعیت اندازه گیری بهداشت دست سازمان جهانی بهداشت استفاده و تعداد 204 موقعیت در طی بهمن ماه سال 1396 در میان کارکنان بهداشتی - درمانی (پزشک، پرستار و خدمات) مشاهده و اندازه گیری شد. پس از استخراج نتایج و تحلیل آن ها در کمیته سنجش و پایش بیمارستان، موارد نیازمند ارتقاء تعیین و اقدامات اصلاحی از قبیل تشکیل کلاس آموزشی، بازدیدهای دوره ای، آموزش چهره به چهره کارکنان و ارایه پمفلت به مدت سه ماه انجام شد. پس از مداخلات فوق الذکر میزان رعایت بهداست دست مجددا در خرداد ماه 97 با مشاهده 176 موقعیت در همان گروه حرفه ای مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: براساس نتایج به دست آمده میزان کلی رعایت بهداشت دست در سال 96 (قبل از مداخله) برابر با (19.6) درصد و به تفکیک موقعیت، قبل از تماس با بیمار (10.5%)، قبل از اقدامات آسپتیک (16.7%)، بعد از تماس با مایعات خطرناک بدن و خون (53.1%)، بعد از تماس با بیمار (19.4%) و بعد از تماس با محیط بیمار (9.3%) بود. اندازه-گیری انجام شده به دنبال اقدامات اصلاحی در سال 97 افزایش یازده درصدی (30.7%) در میزان کلی رعایت بهداشت دست را نشان داد که در موقیعت قبل از تماس با بیمار (13%) قبل از اقدامات آسپتیک (28%)، بعد از تماس با مایعات خطرناک بدن و خون (69.6%)، بعد از تماس با بیمار (32.5%) و بعد از تماس با محیط بیمار (28.6%) بود. گروه حرفه ای پرستاری با افزایش حدودا پانزده درصدی (قبل از مداخله 28.9% و پس از آن 44.3%) بیشترین و کارکنان خدماتی با حدود 2 درصد افزایش (قبل از مداخله با 9.4% و بعد از آن 11.5%) کمترین میزان رعایت بهداشت دست را داشتند. بحث: مطالعه حاضر نشان داد که اجرای برنامه ممیزی بهداشت دست به عنوان یکی از روش های ارتقای کیفیت، می-تواند در بهبود فرآیند رعایت بهداشت دست مثمرثمر بوده و در نهایت منجر به ارتقاء ایمنی بیماران گردد. با توجه به اینکه بهداشت دست به عنوان اولویت بین المللی به منظور کاهش عفونت های ناشی از مراقبت های بهداشتی شناخته شده و عدم رعایت دستورالعمل های بهداشت دست توسط کارکنان، یک مشکل جهانی است، ضرورت استاندارد کردن شیوه های پایش و مراقبت در این زمینه احساس می شود.