بازنگری در اصول علم مدیریت و ارایه اصول مدیریت اسلامی بر اساس سیره امام حسین علیه السلام

اصول موضوعه یکی از مهمترین ارکان هر علم میباشد. علوم متداول ازجمله علم مدیریت، نیز مبتنی بر یک سری اصول و ارزشهایی است که با توجه به هر مکتب و حتی منطقه جغرافیایی فرق میکند. از سوی دیگر مکتب اسلام یک مکتب جامع است که بایستی اصول اساسی هر علم به خصوص مدیریت بر اساس منابع اسلامی (کتاب و سنت) کشف شود. سیره امام حسین (ع) یکی از منابع دینی است که بهوسیله آن میتوان اصول مدیریت اسلامی را از آن استخراج کرد. هدف و سؤال اصلی پژوهش حاضر بازنگری در اصول علم مدیریت و ارایه اصول مدیریت اسلامی بر اساس سیره امام حسین علیه السلام است. این پژوهش درصدد است تا خلأ موجود در تحقیقات پیرامون مسئله عاشورا (که بیشتر مسائل تاریخی و مذهبی را بررسی نموده است) را بررسی و بعد مدیریتی و رهبری امام حسین علیهالسلام را در سیره و زندگی آن حضرت تا لحظه شهادت بازبینی نماید. پژوهش حاضر، بر اساس نوع هدف بنیادی و به لحاظ روش، کیفی توصیفی و دارای رویکردی استقرایی است و با بهرهگیری از روش تحلیل مضمون به دنبال پاسخگویی به سؤال اصلی پژوهش است. با مطالعه منابع معتبر و مورد تأیید خبرگان در حوزه عاشورا ابتدا 207 کد اولیه استخراج شد. در گام بعدی 80 مضمون پایه شناسایی شدند که از بررسی و جمعبندی این مضامین پایه، 41 مضمون سازمان دهنده استخراج شد. درنهایت کلیه مضامین سازمان دهنده ذیل چهار مضمون فراگیر قرار گرفتند. اصول ناظر به ویژگیهای مدیر و رهبر، اصول ناظر به مدیریت افراد و همکاری، اصول ناظر، هدف، راهبرد و برنامهریزی و اصول ناظر به مواجهه با محیط مضامین و اصول کلانی هستند که از سیره امام حسین (ع) استخراج شد و میتوان از این اصول دلالت هایی را برای طراحی اصول موضوعه علم مدیریت بر اساس منابع دینی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

اصول مدیریت ، مدیریت اسلامی ، سیره امام حسین علیهالسلام ، تحلیل مضمون