بررسی سبک فرزند پروری و اثرات روانی آن بر والدین در خانواده های تک فرزند و چند فرزند

مقدمه: خانواده اولین و مهمترین نهاد در تاریخ و تمدن انسانی است که در شکل گیری شخصیت کودکان خود نقش بسزایی دارد. در بین عوامل مختلف موثر در این زمینه، شیوه هاى فرزند پرورى از مهمترین و بنیادى ترین عوامل محسوب مى شوند، که اتخاد این شیوه ممکن است در والدین تک فرزند با والدین دارای دو یا چند فرزند متفاوت باشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبک فرزند پروری والدین کودکان تک فرزند با دو یا چند فرزند و همچنین ارتباط آن با سلامت روان والدین صورت گرفته است. روش کار: در این مطالعه توصیفی - همبستگی، در مجموع ، 140 مادر( 70 مادر تک فرزند و 70 مادر با دو یا چند فرزند) که دارای کودکان 5 تا 7 ساله در مراکز جامع سلامت شهر اصفهان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ی سبک فرزندپروری بامریند و سلامت روان گلدبرگ(GHQ=28) بود. پس از ورود داده های جمع آوری شده به نرم افزار SPSS نسخه 21 ، آنالیز با استفاده از آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه ، تی مستقل و آزمون همبستگی پیرسون تحلیل شد. نتایج:نتایج نشان داد که نمرات سبک فرزندپروری استبدادی و آزادگرایانه در والدین تک فرزند نسبت به والدین چند فرزند بالاتر بود. از طرفی والدین چند فرزند بیشتر از سبک فرزند پروری مقتدرانه استفاده نموده بودند. بین سبک فرزندپروری آزادگرایانه و مقتدرانه با نمره ی کلی سلامت روان والدین ارتباط آماری معنادری مشاهده شد (P<0.05)، این صورت که والدین با سبک آزادگرایانه و مقتدرانه نسبت به سبک مقتدرانه از نظر سلامت روان وضعیت بهتری داشتند. وضعیت سلامت عمومی در والدین کودکان تک فرزند و چند فرزند تفاوت آماری معناداری نداشت، که نشان دهنده ی این مطلب است که نمرات خرده مقیاس های آن شامل وضعیت جسمانی، اضطراب، کارکرد اجتماعی و افسردگی با افزایش تعداد فرزند بطور معناداری افزایش نمی یابد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که در والدین کودکان با دو یا چند فرزند حساسیت در اتخاذ شیوه های فرزند پروری افزایش یافته و سبک فرزندپروری منطقی تر می گردد. استفاده از برنامه های آموزشی در این زمینه به والدین باید مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سبک فرزندپروری ، تک فرزندی ، سلامت روان ، والدین