ارتباط سازه های مدل اعتقاد بهداشتی با فعالیت فیزیکی زنان میانسال شهر اصفهان

مقدمه: در حال حاضر با توجه به ماشینی شدن شیوه زندگی، آمار بیتحرکی در زنان میانسال بالا برفته و آنان در معرض عوارض کم تحرکی قرار دارند. یکی از مدل هایی که جهت شناخت عوامل مرتبط با انجام فعالیت فیزیکی به کار می رود مدل اعتقاد بهداشتی است که در گروه های سنی و جنسی مختلف و در زمینه های مختلف فرهنگی به کار رفته شده و نتایج متفاوتی از آن مطالعات به دست آمده است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر فعالیت فیزیکی زنان میانسال شهراصفهان با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی انجام شد. روش کار: این مطالعه توصیفی- همبستگی در میان 224 نفر از زنان میانسال مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر اصفهان انجام شد. سازه های مدل اعتقاد بهداشتی شامل حساسیت و شدت درک شده، موانع و منافع درکشده و خودکارآمدی با استفاده از پرسشنامه اندازه گیری شد و فعالیت فیزیکی با استفاده از پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی ارزیابی شد. اعتبار پرسشنامه اعتقاد بهداشتی توسط اساتید خبره تایید و پایای آن از روش همسانی درونی و آزمون مجدد تایید گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: میانگین سنی افراد مورد بررسی 5/84±48/96 سال بود. حساسیت درکشده (r=0/075 و p=0/263) و شدتدرک شده با مدت فعالیت فیزیکی (r=0/058 و p=0/127) ارتباط معنیدار وجود نداشت اما بین مدت فعالیت فیزیکی و منافعدرکشده (r=0/26 و p=0/001) ارتباط مثبت اما ضعیف و بین مدت فعالیت فیزیکی و خودکار آمدی درک شده (r=0/54 و p=0/001) ارتباط مثبت و با شدت متوسط و با موانع درک شده (r=-0/25 و p=0/001) ارتباط معکوس و ضعیف وجود داشت. آنالیز رگرسیون نیز نشان داد که از بین تمامی سازه های مدل اعتقاد بهداشتی تنها سازه خودکارآمدی مستقلا بر رفتار تاثیر داشته است و سایر سازه ها از آن متاثر بوده اند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده مبنی بر وجود همبستگی بین منافع، موانع و خودکارآمدی درک شده با مدت فعالیت فیزیکی شدید و متوسط بود اما بین حساسیتو شدت درک شده با مدت فعالیت فیزیکی شدید و متوسط ارتباط معنی داری دیده نشد. بنابراین لازم است که برنامه های آموزشی مناسب با تاکید بر سازه هایی از مدل اعتقاد بهداشتی تدوین گردد که بیشترین تاثیر را بر فعالیت فیزیکی زنان میانسال دارد.

کلیدواژه ها:

فعالیت فیزیکی ، میانسال ، مدل اعتقاد بهداشتی