مطالعه تطبیقی استانداردهای حسابداری و حسابرسی موسسات مالی اسلامی با استانداردهای بانکهای ایران در عقد مشارکت مدنی

وجود استانداردهای متحدالشکل حسابداری و اعمال رویه یکسان در تهیه صورت های مالی از یک سو، باعث افزایش اعتماد عموم بهصورتهای مالی و عملکرد بانکهای اسلامی شده و از سوی دیگر، موجب جذب سپرده های بیشتر می شود، که این امر متعاقبا توانوام دهی بانک ها را افزایش می دهد. هماهنگ سازی در حسابداری دارای پیامدهای اقتصادی مانند کاهش هزینه سرمایه،کاراییتخصیصی سرمایه، امکان انتقال سرمایه در سطح بین المللی و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی است. عقد شرکت یا مشارکت، قراردادی است بین دو یا چند نفر، تا با مال مشترک بین آنها، فعالیتی انجام شود. در نتیجه چنین قراردادی، تصرف در مال مشترک، باهدف کسب سود جایز میشود و سود و زیان به تناسب سرمایه بین شرکا، تقسیم میگردد. تبصره ماده 3 قانون عملیات بانکداریبدون ربا مصوب سال 1362 مجلس شورای اسلامی از نظریه وکالت در بکارگیری سپرده گذاری مدتدار پیروی نموده و بانکها رامجاز به بکارگیری این سپرده ها در امور مشارکت، مضاربه، معاملات اقساطی و... نموده است. در این ماده، عقد شرکت جایگاه ویژهای دارد. زیرا، این عقد را در کلیه بخش های اقتصادی (تولید- صنعت-کشاورزی- خدمات- بازرگانی) میتوان به کار گرفت. از این روبه عقد شرکت ام العقود نیز می گویند. حال مسیله ما در این تحقیق این است که با توجه به اینکه عقد شرکت یکی از عقودی است که در بانکداری اسلامی و همچنین بانکداری ایران استفاده میشود، و در مرحله اجرا با چالش هایی از جمله مشکلاتحسابداری مواجه میباشد و از طرفی دیگر استانداردهای صادرشده توسط aaoifi که شامل حسابداری، حسابرسی، حاکمیتی وشریعت میباشند، میتواند به رفع این چالش ها کمک کند. پس با مطالعه استانداردهای aaoifi، به تطبیق آن با عقد شرکت درایران می پردازیم و نقاط اشتراک و افتراق آن را بررسی میکنیم. روش تحقیق این مطالعه بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساسماهیت یا روش از نوع توصیفی است. و در این تحقیق، با مطالعه استانداردهای aaoifi و سپس تطبیق آن در ایران به تحلیل ایناصول پرداخته و در نهایت زمینه اجرای بهتر عقود مشارکتی و بهبود اصول حسابداری این عقود در بانکداری ایران را فراهم خواهیمکرد. در این تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده است و برای تطبیق دادن استانداردهای حسابداری و حسابرسی ازدستورالعمل های بانک مرکزی و سازمان پول و اعتبار استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

مشارکت مدنی ، استاندارد حسابداری ، استاندارد حسابرسی ، موسسات مالی اسلامی