بررسی و نقش برنامه ریزی آموزشی موفق در سطوح جهانی، قاره ای، منطقه ایی و ملی برای دستیابی به توسعه انسانی

توسعه در کلی ترین معنای آن، یعنی از قوه به فعل در آمدن استعدادها و توانایی هاست. توسعه انسانی به عنوان فرآیندی که بردامنه گزینشهای انسان در جهت بهزیستی می افزاید تعریف شده است و پنداره توسعه را ، در مقیاس بین المللی طی آخرین دهه از قرن بیستم میلادی تشکیل می دهند. تا قبل از سال 1990،معیارهای اصلی سنجش توسعه یافتگی و رفاه کشورها عمدتا مشتمل بر شاخص های اقتصادی صرف مانند تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص ملی بود. اما نابسندگی شاخص های یاد شده در ملاحظه همه واقعیت ها مانند مباحث انسانی که از ماهیت یپیچیده، چند بعدی و سیال برخوردارند، از یک سو و عدم توجه به برخی مولفه های پنهان تاثیر گذار بر فرآیند توسعه مانند موضوعات زیست محیطی، باعث شد تا اندیشمندان حوزه اقتصاد به منظور دستیابی به شاخص های جامع تر که مولفه های انسانی و اجتماعی را نیز در برداشته باشند، ابتدا مفهوم توسعه پایدار را مطرح و نهایتا نسبت به تعریف شاخصی با عنوان شاخص توسعه انسانی اقدام نمایند. مفهوم توسعه انسانی اولین بار توسط آمارتسین و محبوب الحق در سال 1990 مطرح شده است. از نظر آمارتسین، اجرای توسعه انسانی دو اثر مستقیم و غیر مستقیم دارد. اثر مستقیم آن، از طریق افزایش سواد و بهداشت و امید به زندگی، بر کیفیت زندگی مردم اثر میگذارد، حتی اگر به توسعه اقتصادی و گسترش صنعت در کشور منجر نشود. اثر دوم آن به شکلی غیر از طریق افزایش امکانات آموزشی و بهداشتی، توسعه اقتصادی و رشد صنعتی را تسهیل میکند، کارآیی را بهبود میبخشد و تمامی این عوامل به نوبه خود در ارتقای کیفیت زندگی مردم موثر است.