مروری بر برخی از ویژگی های مهم بیولوژیکی، بیوشیمیایی و دارویی زعفران

زعفران گیاهی کوچک و چند ساله از خانواده زنبق به ارتفاع 30-10 سانتیمتر ویازدار که پیاز آن تقریبا کروی و پوشیده از غشاهای نازک قهوه ای است قسمت مورد استفاده این گیاه انتهای خامه و کلاله سه شاخه است که به نام زعفران مشهور و دارای بوی معطر با طعم کمی تلخ است. کروسین، کروستین و سافرانال مواد موثره اصلی زعفران هستند کروسین ها که گلیکوزید های متشکل از کاروتنوئیدی به نام کروستین و قندها هستند مسوول رنگ زعفران محسوب می شوند کاروتنوئید های دیگری مانند بتاکاروتن، لیکوپن و زاگزانتین و ویتامین ها بخصو ریبوفلاوین و تیامین نیز در زعفران یافت می شوند مطابق مستندات تاریخی اکثرم ناطق زعفران خیز گذشته و کنونی جهان در عرض های جغرافیایی 29 تا 42 درجه شمالی از آسیای مرکزی در شرق تا اسپانیا در غرب پراکنده شده است خارج از این محدوده به دلیل مهیا نبودن شرایط رشد و نمو این گیاه تولید آن بسیار کم و نادر است در حال حاضر ایران با تولید 90 درصد زعفران جهان به عنوان بزرگترین تولید کننده رتبه بندی می شود در سال 2002 میلادی درآمد خالص از صادرات 121 تن زعفران متجاوز از 51 میلیون دلار آمریکا بود در سال های اخیر علاقه عموم به استفاده از افزودنی های طبیعی به جای مواد شیمیایی سنتز شده به سوی یک پیشرفت غیرمنتظره در استفاده از زعفران به عنوان یکطعم دهنده طبیعی در صنایع غذایی سوق داده شده است. زعفران گیاهی دارویی و ادویه ای و رنگ و طسعم دهنده ای طبیعی است که دارای خواص مفید بی شماری در سلامت بشر بوده که از مهمترین آن خواص می توان به اثر ضدافسردگی، ضد فشارخون، ضد پارکینسونی و... زعفران اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

زعفران ، سافرانال ، کروسین ، تاثیرضد پارکینسونی