اثر نوع محیط کشت پایه و تیمارهای هورمونی اکسین بر رشد ریشه های مویین گیاه اسطوخودوس (Lavandula angustifolia)

گیاه اسطوخودوس با دارا بودن ترکیبات دارویی و فواید درمانی بسیار از دیرباز در طب سنتی جهان نقش داشته است. استفاده از روغن فرار این گیاه به دلیل وجود ترکیباتی نظیر لینالول و لینالیل استات به ویژه در درمان افسردگی موثر شناخته شده است. در میان روش های متنوع کشت بافت گیاهیف القای ریشه های مویین و کشت آنها در گیاهان مختلف به دلیل برخورداری از ویژگی های متمایز مانند سرعت رشد بالا، تولید متابولیت های ثانویه با ثبات بیوشمیایی بیشتر در مقایسه با دیگر روش های کشت بافت و همچنین کاربرد گسترده آن در دستورزی ژنتیکی به عنوان یکی از روش های کارآمد برای افزایش تولید متابولیت های ثانویه مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور ریزنمونه هتی برگ گیاه اسطوخودوس با 6 سویه مختلف باکتری Agrobacterium rhizogenes تلقیح شده و ریشه های القایی به محیط کشت مایع انتقال یافتند. پس از گذشت 2 ماه از رشد ریشه تراریخته R3، انشعابات 2 تا 3 سانتی متری از آن جداسازی شده و در محیط کشت های مایع 1/2MS و 1/2B5 به همراه دو نوع هورمون اکسین (IAA و IBA) با غلظت های صفر، 0/1، 0/5 و 1 میلی گرم بر لیتر منتقل شدند. اندازه گیری وزن خشک ریشه ها پس از گذشت 7 ماه نشان داد که نوع محیط کشت پایه و نیز نوع تیمار هورمونی بر روی میزان رشد ریشه های مویین موثر بود در حالیکه غلظت های مختلف هر یک از دو نوع هورمون اکسین مورد استفاده اثر معنی داری بر روی میزان رشد ریشه های نداشته است. در این آزمایش ریشه های مویین رشد یافته در محیط کشت 1/2MS حاوی غلظت های مختلف هورمون IBA بیشترین میزان وزن خشک را به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه ها:

اسطوخودوس ، ریشه های مویین ، محیط کشت پایه ، هورمون اکسین ، وزن خشک