بررسی عوامل موثر بر نرخ تورم در ایران با تاکید بر استقراض از بانک مرکزی

هدف: هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر نرخ تورم در ایران با تاکید بر استقراض از بانک مرکزی میباشد.روش تحقیق: از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش اجرا توصیفی از نوع پیمایشی بوده است و اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش براساس آمار سالهای 1391-1370 بود. در مورد متغیرهای مهم کلان اقتصادی از جمله نرخ تورم، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، رشد نقدینگی، شاخص کالاهای واردتی و درآمدهای نفتی، دادهها عمدتا بر مبنای نشریات مختلف بانک مرکزی،شامل نشریه ویژه ارقام حسابهای ملی، نماگرهای اقتصادی و مرکز آمار ایران تهیه شد. نمونه این پژوهش دادههای مربوط به نرخ تورم، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، رشد نقدینگی، شاخص کالاهای واردتی و درآمدهای نفتی ایران طی سالهای 91-1370 بود. از نرم افزار6 Eviews برای تحلیل دادهها استفاده گردید. نتایج: ضرایب به دست آمده برای تمام متغیرها نشان دهنده کشش آنها نسبت به نرخ تورم است. ضریب متغیر کسری بودجه برابر با 0012/0 -و در سطح اطمینان 95 درصد معنی دار است. این نتیجه به دست آمده حاکی از این است که کسری بودجه دولت باعث افزایش تورم میشود و با یک درصد افزایش کسری بودجه، تورم 12/0 درصد افزایش مییابد. ضریب متغیر رشد اقتصادی بابر با 076/0 -و نشان دهنده این است که با افزایش رشد تولید ناخالص داخلی در کشور، تورم کاهش مییابد. اگر رشد اقتصادی یک درصد افزایش یابد، تقریبا0 تورم 7 درصد کاهش مییابد. ضریب متغیر میزان نقدینگی برابر با 086/0 و در سطح اطمینان 95 درصد معنادار است. که نشان دهنده این است که افزایش حجم نقدینگی بر میزان تورم طی دوره مورد بررسی تاثیر مثبتی دارد. با توجه به نتایج بدست آمده، میتوان گفت افزایش حجم نقدینگی، نقش چشمگیری در افزایش تورم ایران در افق بلندمدت داشته است. که این نتایج همسو با یافته های قبادی و کمیجانی(1389 (و متین(1995 (است. ضریب متغیر شاخص قیمت کالاهای وارداتی برابر با 0612/0 و از لحاظ آماری نیز در سطح بالایی معنی دار و نشان دهنده این است که میزان تورم جهانی نیز در افزایش تورم در ایران طی دوره مورد بررسی، مثبت بوده است. که این نتایج همسو با یافته های جعفری صمیمی و همکاران (1385 (است. ضریب متغیر درآمدهای نفتی برابر با 0044/0 و از لحاظ آماری نیز در سطح بالایی معنی دار است. این نتیجه نشان دهنده این است که افزایش درآمدهای نفتی طی دوره مورد مطالعه در ایران باعث افزایش تورم شده است.

کلیدواژه ها:

استقراض از بانک مرکزی ، تورم ، رشد نقدینگی