تحلیل فضایی- زمانی (نا) پایداری جو و ارتباط آن با کیفیت هوای تهران

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 778

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

MSEH01_033

تاریخ نمایه سازی: 25 فروردین 1394

چکیده مقاله:

بخش قابل توجهی از مرگ و میر و بیماری های ساکنین تهران با آلودگی هوا در ارتباط است. هرچند که حمل ونقل، صنانیع درون یا اطراف و سیستم های سرمایشی تهران، بیشترین نقش را در آلودگی هوای آن دارد، اما شرایط اقلیمی آن نیز از جهت تشدید یا پاک سازی آلودگی هوا اهمیت بسیار دارد. (نا)پایداری جو یکی از مشخصات اقلیمی است که با کیفیت هوا در ارتباط می باشد. از این رو تحلیل فضایی- زمانی آن می تواند در پیش بینی آلودگی هوا و تدوین راهبردهای پیشگیرانه آن در کوتاه تا بلند مدت موثر باشد. در این مطالعه برای بررسی شرایط (نا)پایداری از شاخص هوای صعودیافته (lifted Index=LI)، که بیانگر اختلاف دمای بسته هوایی که بصورت بی دررو تا تراز 500 هکتوپاسکال بالا رفته، نسبت به دمای محیط در آن تراز می باشد، استفاده شده است و مقادیر بالاتر از 6 بیانگر پایداری شدید می باشد. داده ها بصورت روزانه برای ماه های سپتامبر تا ژانویه در بازه 1980-2011 از پایگاه (NCEP) برای محدوده 0 تا 70 شرقی و 20 تا 50 شمالی فراهم گردید. ابتدا نقشه های متوسط 31 ساله و فراوانی روزهای با پایداری شدید ترسیم شد، سپس برای هر ماه از سپتامبر 2010 تا ژانویه 2011 نقشه آنومالی تهیه گردید. براساس این نقشه ها مشخص گردید که در نوامبر 2010 در محدوده ی وسیعی از ایران و غرب آن پایداری جو شدیدتر و فراوان تر از حد نرمال حاکم شده بود و این تداوم و تشدید پایداری، سبب بالا رفتن شاخص کیفیت هوا و تعطیلی های ناخواسته در تهران گردید. همچنین مشخص شد که افزایش رخداد پایداری شدید بر تهران با حالت منفی شاخص وزش مداری هماهنگ است. نتایج این پژوهش، نخست نشان داد که مطالعه فضایی- زمانی (نا)پایداری جو می تواند در پیش بینی آلودگی هوا موثر باشد، و دیگر اینکه برای پیشگیری و کاهش آثار منفی مخاطرات طبیعی و انسانی، به دست یابی به درک درست از شرایط اقلیمی هر منطقه نیازمندیم.

کلیدواژه ها:

کیفیت هوا ، تهران ، تحلیل فضایی ، زمانی ، (نا)پایداری جو ، شاخص هوای صعود یافته (LI) ، آنومالی ، شاخص وزش مداری (NAO)

نویسندگان

زهرا حجازی زاده

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم

بهلول علیجانی

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم

اسماعیل احمدی

دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت معلم