بررسی میزان عوارض مصرف خون و فرآورده های خونی در بیمارستان حضرت ولیعصر (عج) بیرجند در بازه زمانی اسفند ماه 1394 تا خرداد ماه 1396

سابقه و هدف: هر ساله بیش از 90 میلیون واحد خونی در سراسر جهان در مراکز انتقال خون جمع آوری میشود. تزریق خون، درمانی مهم اما خطرناک محسوب میشود که اگر پیش بینی های لازم به هنگام کاربرد آن صورت نگیرد واکنش های ناشی از آن می تواند کشنده باشد. در حال حاضر علیرغم به کارگیری پروتکل های دقیق برای انتقال خون، هنوز هم واکنش های ایمونولوژیک، از جمله واکنش های همولیتیک با منشاء ایمنی به دنبال تزریق خون ناسازگار از نطر آنتی ژن های ABO، بروز می کنند. با وجود اهمیت بالای این مساله، تا کنون مطالعه ای در بیرجند انجام نگرفته است. لذا در این پژوهش به بررسی عوارض ناشی از انتقال خون در بیمارستان حضرت ولیعصر (عج) بیرجند در بازه زمانی اسفند ماه 1394 تا خرداد ماه 1396 پرداخته می شود. مواد و روش ها: به منظور جمع آوری اطلاعات این مطالعه توصیفی مقطعی، کلیه فرم های مربوط به عوارض انتقال خون بیمارستان ولیعصر (عج) بیرجند در بازه زمانی اسفند ماه 1394 تا خرداد ماه 1396 بررسی شد. یافته ها : در طی این مدت 11359 فرآورده خون مصرف شد که از این تعداد، 229 فرآورده به دلایل مختلف از قبیل: عدم مصرف، وجود لخته، و ... اتلاف گردید. بر این اساس، از تزریق 11130 واحد خون و فرآورده های خونی، تزریق 14 واحد گلبول قرمز فشرده (پک سل)، 2 واحد پلاسمای تازه منجمد (FFP )، 1 واحد پلاکت و یک مورد تزریق همزمان گلبول قرمز فشرده و FFP با ایجاد عارضه در بیماران همراه بود (0.17%) عوارض ناشی از تزریق گلبول قرمز فشرده شامل: 5 مورد واکنش آلرژیک، 4 مورد واکنش تب زای غیر همولیتیک، 2 مورد تنگی نفس وابسته به تزریق خون، 1 مورد واکنش همولیتیک حاد، 1 مورد تنگی نفس وابسته به تزریق خون و واکنش آلرژیک با هم و 1 مورد واکنش تب زای غیر همولیتیک و واکنش آلرژیک به طور همزمان بود. عوارض ناشی از تزریق FFP شامل: 1 مورد تنگی نفس وابسته به تزریق خون و 1 مورد واکنش آلرژیک، عوارض ناشی از تزریق پلاکت شامل واکنش همولیتیک حاد و عارضه ناشی از تزریق پلاکت و FFP یک مورد واکنش آلرژیک بود. نتیجه گیری: عوارض ناشی از تزریق خون و فراورده های خونی بسیار کمتر از میزان گزارش شده در سایر مطالعات است. این موضوع می تواند به دلیل عدم ثبت درست نتایج و یا پر نکردن فرمهای مربوطه توسط پرستاران باشد. هرچند تزریق مناسب و بجای هر فرآورده را نمیتوان نادیده گرفت.