بررسی جلوه های ایهام ،سبک شعری حافظ ، در غزلیاتش

ایهام از موضوعات برجسته ی بدیع معنوی است. این صنعت یکی از شگردهای زبانی است که در آن نویسنده ازکلمه یا عبارت و جمله ای در کلام به زیباترین و هنری ترین شکل ممکن استفاده می کند غالب پژوهشگرانی که درباره حافظ و شیوه شعری او سخن گفتهاند، ایهام و ایهام تناسب را خصیصه اصلی سبک وی دانسته اند.وبه طور خاص ایهام را با شعر حافظ پیوند داده اند که با ظهور خواجه حافظ نمود پیدا کرده است در شعر وی، کلمات در پیوند با یکدیگر و در شبکه ای از تناسبات قرار دارند که به جهت پیوندی که با دیگراجزاوسازه های کلام دارد،دو یا چند معنا رابه ذهن متبادرمی کند. دامنه ی شمول ایهام منحصر به واژه یا لفظ نیست بلکه عبارت وجمله را نیز در برمی گیرد. در این مقاله از ایهام ، نمود ایهام و زیبا ترین انواع ایهام بکار رفته در شعرحضرت حافظ سخن رفته است. وی با توجه به آگاهی ودانش ژرفی که به زبان فارسی داشته است, از این صنعت استفاده بجا, مناسب و دقیقی کرده است و به همین سبب است که سبک او را سبک ایهام می خوانند در اشعارش غزلی نمی توان یافت که دارای ایهام نباشد از این رو در پژوهش حاضر ابتدا سیرتحول ایهام و انواع آن را به طور فشرده در کتب بلاغی فارسی بررسی کردهایم و پس از آن، ابیات مورد نظر را که به نوعی ایهام در آنها به کار رفته، مطرح ساختهایم. در این بررسی، سعی بر آن بوده است که واژه های مورد نظر را در فرهنگ های معتبر مورد کاوش قرار داده ایم و پس از آن، با ذکر شواهدی از متون نظم و نثر، به تشریح آنها در بیت مورد نظر حافظ پرداخته ایم

کلیدواژه ها:

ایهام ، حافظ ، زیبایی شناسی ، بدیع