گروه بندی اکوتیپ ها و ارقام یونجه بر اساس الگوی رشد پاییزه

خصوصیت الگوی رشد پاییزی یا زمستانی یونجه یکی از خصوصیات مهم در اصلاح و سازگاری این گیاه می باشد. این آزمایش به منظور بررسی الگوی رشد ۱۴۰ اکوتیپ و رقم یونجه و گروه بندی آن ها برای استفاده در برنامه های اصلاحی مختلف صورت پذیرفت . آزمایش طی سال های ۱۳۸۲ لغایت ۱۳۸۴ در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی انجام یافت . در بین ارقام مورد کشت، ارقام شاهد بین المللی نیز از دو منبع پرو ژه UTF و ارقام خارجی موجود در کشور شامل سی ریور، س وئل و دیابلورده نیز منظور شد . جهت ثبت صفت خواب پاییزی کلیه ارقام در دهم لغایت پانزدهم مهرماه از ارتفاع ۵ سانتی متری برداشت شد . و بعد از 20، 25 و 30 روز ارتفاع بوته ها اندازه گیری گردید . یادداشت برداری های در طول ۳ سال انجام یافت . انجام تجزیه خوشه ای برای میزان باز رشد در اوایل پاییز، ارقام و اکوتیپهای آزمایش را در ۵ گروه جای داد . یونجهیزدی، بغدادی، ن یک شهری و کمانرو دارای بیشترین میزان رشد و یا به عبارت دیگر کمترین خواب پاییزی و زمستانی بوده اند. میانگین باز رشد در این گروه 15/24 سانتی متر بود و چهار عضو این گروه به دلیل تفاوت بسیار زیاد در میزان بازرشد، خود را از ۱۳۶ ژنوتیپ دیگر جدا نمودند و آن ها را تقریبًا می توان یونجه های بدون خواب پاییزی یا زمستانی در این آزمایش معرفی کرد. گروه سوم با ۱۸ عضو دارای کمترین میانگین بازرشد در آزمایش بود . میانگین بازرشد و دامنه تغییرات این گروه به ترتیب 7/75 و 2/17 سانتی متر بود . رقم قارقالوق از منطقه ما کو با شماره ۷ عضو شاخص این گروه بود. ارقام خارجی MED-HARDY ، EVVER از ایتالیا ، JEWEL نواسارایا نکا از یوگسلاوی، HARDE و DIANE از فرانسه در این گروه قرار گرفتند . اعضای این گروه را می توان با بیشترین خواب پاییزی یا زمستانی در آزمایش معرفی کرد. نتایج حاصل از این آزمایش در برنامه های اصلاحی آتی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

ارقام یونجه ، رشد پاییزه ، اکوتیپ ها