بررسی اثر نوع و زمان کاربرد زیرشکن بر افزایش کمی و کیفی محصول پنبه

تراکم عملی است که در اثر یک نیروی خارجی بر خا ک اعمال شده و در نتیجه آن حجم خلل و فرج درشت خاک کاهش یافته و چگالی ظاهری آن افزایش می یابد. مکانیزه شدن کشاورزی و افزایش تعداد تردد در مزارع تحت کشت از عوامل مهم ایجاد تر اکم در خاک می باشند. تر اکم از طریق کاهش نفوذپذیری خاک، کاهش درصدخاکدانه های پایدار و کاهش تخلخل خا ک، سبب محدودیت هایی برای رشد ریشه ، نفوذ آب و حفظ آب در خا ک می شود که در نهایت سبب کاهش عمل کرد خواهد شد . به منظور بررسی اثر زیرشکن با ساق C و L شکل در دو زمان بهار و پاییز بر میزان آب مصرفی و خصوصیات کمی و کیفی محصول پنبه ، آزمایشی به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد گرگان با بافت خا ک سیلتی رسی لوم اجراء گردید . این تحقیق به صورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به صورت کرت های یکبار خرد شده انجام شد . دو روش اجرای عملیات خاک ورزی(در امتداد و عمود بر ردیف کشت) به کرت های اصلی و انواع مختلف زیرشکن(با ساق L شکل و با ساق C شکل) و گاوآهن برگرداندار (بعنوان شاهد ) به کرت های فرعی اختصاص یافتند . تیمار های زیرشکن با ساق L و C شکل در بهار و پاییز هر دو سبب کاهش معنی دار تر اکم خا ک شدند که این کاهش تراکم برای زیرشکن با ساق C شکل در هر دو آزمایش بیشتر بود .بررسی نتایج عمل کرد تیمار های مختلف نشان داد که هیچ یک از تیمار های نوع زیرشکن، روش اجرای زیرشکن و اثر متقابل آن ها در بهار سال اول تاثیری بر عملکرد وش پنبه نداشته اند . با این حال تداوم استفاده از زیرشکن در بهار سال دوم اثرات معنی داری بر عملکرد پنبه داشت، بطوری که استفاده از زیرشکن با ساق C شکل بصورت عمود بر ردیف کشت بر سایر تیمارها برتری عملکرد داشت . همچنین زیرشکن بهاره کارایی بهتری از زیرشکن پاییزه د اشت . علی رغم معنی دار نبودن افزایش عملکردها، از نظر اقتصادی این افزایش عمل کرد، استفاده از زیرشکن را توجیه پذیر می نماید. خصوصیات کیفی الیاف تحت تاثیر معنی دار هیچ یک از تیمار های آزمایشی قرار نگرفتند.

کلیدواژه ها:

زیرشکن ، تراکم خاک ، عملکرد پنبه